Μπορεί Πανελλαδικά να παινεύονται τα Γιάννενα πως είναι πρώτα στα γράμματα, τοπικά, όμως, η Πόρπη είναι αυτή που δικαιωματικά καμαρώνει για την επίδοση των παιδιών της στα γράμματα, ιδιαίτερα από το 1970 και μετά.
Μέχρι το 1970 ελάχιστοι απόφοιτοι Δημοτικού συνέχιζαν σπουδές, για πολλούς λόγους: είτε λόγω οικονομικής στενότητας είτε γιατί οι σπουδές ήταν πολυδάπανες, απαγορευτικές σχεδόν για φτωχούς γεωργούς και κτηνοτρόφους, είτε γιατί οι γονείς ήταν αγράμματοι και δεν είχαν ευρείς ορίζοντες είτε κι από μοιρολατρία, γιατί πίστευαν πως τα δικά τους παιδιά δεν μπορούσαν να σπουδάσουν και να καταλάβουν αργότερα κάποια καλή θέση και μόνο οι λεγόμενοι «παλιοελλαδίτες», οι «κάτω απ’ τ’ αυλάκι» είχαν αυτό το προνόμιο. Άλλωστε κι οι πιο πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι με τους οποίους έρχονταν σε επαφή – δάσκαλοι, Γραμματείς, Ιερείς, χωροφύλακες… – από την Κρήτη, την Πελοπόννησοκαι τη λεγόμενη «παλιά Ελλάδα» κατάγονταν όλοι.
Σημείο – σταθμός για την εξέλιξη των σπουδών των νεαρών Πορπιωτών (αλλά και νέων άλλων χωριών) στάθηκε το 1964 η καθιέρωση της δωρεάν παιδείας, από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, που εκτός από πρωθυπουργός ήταν και Υπουργός Παιδείας. Το 1964 ψήφισε στη Βουλή το Nομοθετικό Διάταγμα 4379/1964 «Περί Oργανώσεως και Διοικήσεως της Γενικής Στοιχειώδους και Mέσης Eκπαιδεύσεως», που είχε επεξεργαστεί ο ακαδημαϊκός Ευάγγελος Παπανούτσος, ως γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας.
Μέχρι τότε το Γυμνάσιο ήταν σχεδόν άπιαστο όνειρο. Οι μαθητές πλήρωναν για να εγγραφούν στο Γυμνάσιο και για να αγοράσουν τα απαραίτητα βιβλία τους, το κόστος των οποίων δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητο. Δεν μιλάμε, βέβαια, για Πανεπιστήμιο, στο οποίο το κόστος ήταν πια πολύ μεγάλο. Δεν υπήρχαν τότε φοιτητικές εστίες και λέσχες, τα πάντα πληρώνονταν από τους φοιτητές. Εδώ μόνο η εγγραφή των φοιτητών στο πανεπιστήμιο, αντιστοιχούσε σε έναν μισθό δημοσίου υπαλλήλου, ενώ και τα λεγόμενα «συγγράμματα», τα βιβλία δηλαδή, ήταν πανάκριβα.
Οι πρώτοι επιστήμονες της Πόρπης
Έτσι άνοιξε ο δρόμος στη μόρφωση. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964 άνοιξε προοπτικές. Ως τότε η Πόρπη είχε δυο μόνο, αλλά πολύ μεγάλες επιτυχίες. Το 1962 και 1963, δυο Πορπιώτες μαθητές, οι Αντωνακάκης Καρυοφύλλης και Μακρής Γιώργος, μπαίνουν μετά από εξετάσεις στην Στρατιωτική Ιατρική, με υποτροφία ο πρώτος και στην Ιατρική, ο δεύτερος. Η είσοδος των νεαρών Πορπιωτών είναι σημείο – σταθμός για τα εκπαιδευτικά δρώμενα του χωριού. Γκρεμίζεται η ως τότε προκατάληψη ότι τα θρακιωτάκια υστερούν και δεν μπορούν να σπουδάσουν, ανοίγουν, πια, ορίζοντες ευρείς και στερεώνεται η πεποίθηση ότι αν προσπαθήσει κανείς, αν έχει ικανότητες και αν διαβάσει, μπορεί να καταλάβει εξέχουσα θέση. Τα χρόνια αυτά 2-3 μόνο μαθητές συνέχισαν στο Γυμνάσιο, χωρίς να κάνουν αξιόλογες σπουδές όμως.
Το 1965 μια άλλη σημαντικότατη διάκριση έρχεται να ταράξει τα ήρεμα νερά όχι μόνο του χωριού αλλά του νομού ολόκληρου. Τελειόφοιτος του Δημοτικού Σχολείου Πόρπης, ο Γιώργος Μπεγιάζης του Χρήστου, πρωτεύει σε Διαγωνισμό σε επίπεδο νομού και εγγράφεται με υποτροφία στο κολλέγιο ΑΝΑΤΟΛΙΑ της Θεσ/νίκης. Από το 1964 και μετά δειλά- δειλά κάποιοι μαθητές συνεχίζουν στο εξατάξιο τότε Γυμνάσιο, μετά από εξετάσεις. Κυρίως αγόρια, μιας και τα κορίτσια προορίζονται για πιο ταπεινές δουλειές και κυρίως για γάμο. Με τα χρόνια και χάρη κυρίως στην παρότρυνση του εμπνευσμένου δασκάλου κ. Παν. Κουφού οι μαθητές Γυμνασίου αυξάνονται, γίνονται ολοένα και περισσότεροι.
Μέχρι το 1977 η εισαγωγή στο εξατάξιο Γυμνάσιο γινόταν με εισαγωγικές εξετάσεις. Μόλις οι απόφοιτοι έπαιρναν το Απολυτήριο του Δημοτικού έδιναν εξετάσεις για την εισαγωγή τους στο Γυμνάσιο. Τα Γυμνάσια ήταν όλα στην Κομοτηνή και ήταν τρία: Το Γυμνάσιο Αρρένων για τα αγόρια, το Θηλέων για τα κορίτσια και το Οικονομικό Γυμνάσιο, που ιδρύθηκε για να δώσει υποτίθεται έμφαση στις οικονομικές σπουδές αλλά ήταν ένα κανονικό Γυμνάσιο. Ήταν μικτό. Αρχικά θεωρούνταν υποδεέστερο των άλλων δύο αλλά με τα χρόνια απέκτησε καλή φήμη.
Από το 1977 τα πράγματα αλλάζουν ριζικά. Χωρίζεται το Γυμνάσιο από το Λύκειο και η φοίτηση στο Γυμνάσιο γίνεται υποχρεωτική. Παράλληλα από το 1977 ιδρύεται και αρχίζει να λειτουργεί Γυμνάσιο στη Ν. Καλλίστη. Έτσι, οι απόφοιτοι του Δημοτικού, οι γεννημένοι από το 1965 και μετά πηγαίνουν στο Γυμνάσιο Ν. Καλλίστης, εκτός από λίγες εξαιρέσεις. Σχεδόν έτσι είναι τα πράγματα και έως σήμερα
Η ΧΡΥΣΗ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑ 1962- 1982
Οι πρώτες σποραδικές επιτυχίες αρχίζουν.
- Το 1962 ο Αντωνακάκης Καρυοφύλλης του Χρήστου μπαίνει στη Στρατιωτική Ιατρική. Υπηρέτησε ως στρατιωτικός γιατρός, μικροβιολόγος έχοντας και δικό του ιατρείο. Έφθασε σε υψηλά αξιώματα, διατελώντας μεταξύ των άλλων και Διευθυντής στο Νοσοκομείο Ξάνθης.
- Το 1963 ο Μακρής Γεώργιος του Θεοδώρου στην Ιατρική. Ασκεί για πολλά έτη την Ιατρική ως Παθολόγος. Διατηρεί ιατρείο στην Ξάνθη και είναι πολύ γνωστός στην τοπική κοινωνία.
- Ακολουθούν: ο Γκουντάκος Χρήστος του Κων/νου ηλεκτρονικός στα ΚΑΤΕΕ (1965), ο πρώτος που άνοιξε ηλεκτρονικό εργαστήριο στην Κομοτηνή τη δεκαετία του ’70, ο Παπαδόπουλος Σταύρος του Γεωργίου Κτηνιατρική στην Ιταλία (1968) και ο Γκουντάκος Χρήστος του Γεωργίου χημικός.
- Από το 1970 και μετά οι επιτυχίες πολλαπλασιάζονται: ο Βασιλακάκης Δημήτριος του Αναστασίου Νομική Αθηνών, άσκησε δικηγορία στην Κομοτηνή, ο Γκουντάκος Δήμος του Κων/νου Καθηγητής Φυσικής Αγωγής στη Μέση Εκπ/ση και στα ΤΕΦΑΑ, η Γκουντάκου Μαρία του Ευαγγέλου δασκάλα, ο Δουλγεράκης Σάββας του Πασχάλη Ευελπίδων, Αξιωματικός στα ΣΕΜ, ο Κοντονικολάου Αντώνιος του Κων/νου Ευελπίδων, ο Μπεγιάζης Γεώργιος του Χρήστου Οικονομολόγος, με λαμπρές σπουδές στο ΑΝΑΤΟΛΙΑ και στις ΗΠΑ και καριέρα στην Ευρώπη, ο Ξενάκης Γιώργος του Κων/νου Υπαξιωματικός στρατού ξηράς, η Δεληβασίλη Βασιλική του Δημητρίου δασκάλα, ο Δουλγεράκης Μανώλης του Στέργιου Ηλεκτρολόγος στον Ευκλείδη, εργάστηκε ως υπάλληλος στον ΟΤΕ, ο Ελευθεράκης Μιλτιάδης του Σταύρου Ευελπίδων, έφθασε ως το αξίωμα του Υποστράτηγου υπηρετώντας στα Τεθωρακισμένα, η Καρυοφυλλίδου Χρυσούλα του Καρυοφύλλη, ο Παπαδόπουλος Νικόλαος του Αθανασίου Μαθηματικός, διετέλεσε Δ/ντης στο 1ο ΓΕΛ Κομοτηνής, ο Γιάννης Γκαράνης του Ανδρέα στη σχολή μηχανολόγων μηχανικών του Ευκλείδη, η Βασιλακάκη Νίκη του Χρήστου Ιατρική στην Ιταλία, ασκεί την Ιατρική ως γιατρός του Σισμανόγλειου Γ. Νοσοκομείου Κομοτηνής, η Σοφία Κοντονικολάου είναι πτυχιούχος Ανωτάτης Εμπορικής Πειραιώς (ΑΣΟΕ σήμερα), ανώτερη υπάλληλος σε Υπουργείο, ο Γκουντάκος Χρήστος του Ιωάννη, ο Δουλγεράκης Χρήστος του Πασχάλη και ο Μήλιογλου Δημήτριος του Γεωργίου στη Νομική, ασκούν το επάγγελμα του δικηγόρου, ο Ελευθεράκης Στέφανος του Σταύρου γίνεται Φιλόλογος και ο Μπεγιάζης Κων/νος του Χρήστου Φυσικός. Και οι δυο υπηρέτησαν σε σχολεία του νομού Ροδόπης. Ο Γκουντάκος Κων/νος του Ιωάννη περνάει στην Πάντειο και υπηρετεί ως ανώτερος Υπάλληλος στη ΔΕΥΑΚ Κομοτηνής, ο Καρυοφυλλίδης Απόστολος του Ευστρατίου στην Ευελπίδων, αξιωματικός στις Διαβιβάσεις.
- Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 η Βασιλακάκη Μαγδαληνή του Χρήστου Ιατρική στην Ιταλία, διατηρεί σήμερα Μικροβιολογικό Εργαστήριο στην Κομοτηνή, ο Μπεγιάζης Θεόδωρος του Χρήστου Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, η Ασημένια Γκουντάκου Τοπογράφων Μηχανικών, ο Γκαράνης Παναγιώτης και ο Κοντονικολάου Μανώλης κάνουν σπουδές στη Γερμανία, η Ελευθεράκη Νεραντζούλα του Σταύρου Χημικός στον Ευκλείδη, ο Κωνστανταράκης Κων/νος του Πασχάλη κάνει σπουδές στην Αγγλία και εργάστηκε για πολλά χρόνια στο εργοστάσιο Ζαχάρεως στην Ξάνθη, η Μήλιογλου Ξανθή του Σταμάτη Γαλλική Φιλολογία, η Καρυοφυλλίδου Ασημένια του Καρυοφύλλη Μαθηματικός, ο Κώστας Κοντονικολάου του Γεωργίου στη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων, ο Καρυώτης Δημήτριος του Χαράλαμπου Υπαξιωματικός, η Μίγγου Χρυσούλα του Χρήστου δασκάλα, ο Παιδαράκης Δημήτριος του Γεωργίου Καθηγητής Φυσικής Αγωγής στη Ρουμανία, ο Γιάννης Γκαράνης του Σταύρου επίσης Γυμναστής, ο Παιδαράκης Θεοφάνης του Αδάμ Λογιστής, ο Πασσαρής Αναστάσιος του Εμμανουήλ Οικονομικά, με πολύ καλή εξέλιξη ως εφοριακός στη ΔΟΥ Κομοτηνής, ο Ουρλάκης Βασίλειος του Αντωνίου γίνεται καθηγητής Χημικός, η Μήλιογλου Ελευθερία του Γεωργίου Νομική, η Δόντσου Γεωργία του Ιωάννης Λογιστική Καβάλας, ο Κωνστανταράκης Δημήτριος του Αθανασίου σπουδάζει αργότερα οικονομικά, κατέχοντας υψηλή διοικητική θέση στη ΔΟΥ Κορίνθου, ο Μήλιογλου Μιχαήλ του Δημητρίου δάσκαλος, ο Ελευθεράκης Αθανάσιος του Δημητρίου Υπαξιωματικός, η Μήλιογλου Ζωή του Σταμάτη Δασκάλα, ο Γκαράνης Ιωάννης του Νικολάου Πολ. Μηχανικός, ο Κατσίκας Γεώργιος του Στέργιου δάσκαλος, ο Μανώλης Κοντονικολάου του Κων/νου Νοσηλευτική..
Από το 1983, τον αναδασμό στην Πόρπη και την ευμάρεια που έρχεται, τα πράγματα αλλάζουν. Υπάρχουν βέβαια και άλλες σποραδικές επιτυχίες και μάλιστα σε δύσκολες κι απαιτητικές σχολές. Υπό το φόβο, όμως, μήπως ξεχάσω ή αδικήσω κάποιους, γιατί από το 1983 και μετά οι γνώσεις και οι μνήμες μου από το χωριό λιγοστεύουν, δεν θα τους αναφέρω, προς το παρόν τουλάχιστον. Ελπίζω ότι η έρευνα θα συνεχιστεί και θα καταγραφούν και οι νεότεροι, οι επίγονοι της Πόρπης και οι σπουδές τους.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τα νέα βλαστάρια που συνδέονται με κάποιον γονιό τους με την Πόρπη και για τα οποία, δυστυχώς, δεν έχουμε τις απαιτούμενες πληροφορίες, γιατί μένουν αλλού πια. Πολλά από αυτά τα παιδιά δεν την ξέρουν καλά καλά την Πόρπη. Είναι η φουρνιά που κρατάει τώρα στα χέρια της τις τύχες και τις ελπίδες της χώρας μας. Πόσο ωραίο θα ήταν να τα μαθαίναμε!
και η συνέχεια:
Εκτός από τους 6 δικηγόρους που γεννήθηκαν, πήγαν Δημοτικό και μεγάλωσαν στην Πόρπη (Δ. Βασιλακάκης, Χρ. Γκουντάκος, Δ. και Ελ.Μήλιογλου και Ρένα Ελευθεράκη). υπάρχουν κι άλλοι απόφοιτοι Νομικής που έλκουν, έστω κι από τον ένα γονιό τους, την καταγωγή τους από την Πόρπη. 7. Χαρίκλεια Παρασχάκη (γονείς Γιώργος Παρασχάκης και Βασιλική Αντωνακάκη, κι οι δυο Πορπιώτες)
8. Χρύσα Μπεγιάζη (κόρη του Κώστα Μπεγιάζη)
9. Αθηνά Δουλγεράκη (κόρη του Χρήστου Στ. Δουλγεράκη)
10. Βίκυ Μπαμπατσίδου (κόρη της Βάνας Γκαράνη)
11. Γιώργος Μήλιογλου (γυιος του Δημ. Μήλιογλου)
12. Μαρία Μετγιάζη (κόρη του Γιώργου Μετγιάζη)
13. Ιωάννα Μπεγιάζη (κόρη του Θοδωρή, είναι στο πτυχίο Νομικής ΑΠΘ)
14. Ελενα Αντωνακάκη (κόρη του Καρυοφύλλη Αντωνακάκη) 15. Παναγιώτης Τσίπας (γυιος της Αναστασίας Κουμανίδου, στη Μελβούρνη)
porpiotis.com 
Σχολιάστε