Οι γάμοι στην Πόρπη προπολεμικά

 

 

 

     Φυσικό κι επόμενο ήταν στην αρχή, μέχρι τη Βουλγαρική Κατοχή, οι κοινωνίες των προσφύγων να είναι απομονωμένες. Παντρευόταν μεταξύ τους ή από το χωριό ή από συγγενείς από άλλα χωριά. Μια ματιά στους προπολεμικούς γάμους αυτό δείχνει. Ο Αγγελούδης Λιάκος, παραδείγματος χάριν, παντρεύτηκε την Αλεξάνδρα Καμπάνταη από το Φανάρι, το 1928. Γνωρίζονταν όμως από την Πατρίδα, μιας και ήταν κοντοχωριανοί. Από το Μάλτεπε οι Λιακαίοι, από το γειτονικό Μπεγιεντίκιοι οι Καμπανταήδες. Υπάρχουν πολύ λίγοι γάμοι πριν το 1940 ανάμεσα σε διαφορετικής προέλευσης άτομα στην Πόρπη. Οι περισσότεροι γάμοι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων γίνονταν με προξενιό, οπότε αναλάμβαναν δράση κοινοί συγγενείς ή συγχωριανοί, μέσα από την Πόρπη ή σε άλλα χωριά με συγγενική καταγωγή.

      Οι μόνες προπολεμικές εξαιρέσεις γάμων μικτών που βρήκα κοιτώντας τα αρχεία μου (υπόψη ότι στη βουλγαρική Κατοχή καταστράφηκαν όλα τα αρχεία, και τα κοινοτικά και του σχολείου και της εκκλησίας), γάμων δηλαδή με συζύγους διαφορετικής προέλευσης ήταν:

  • Ο Κων/νος Ξενάκης την Αναστασία Μπεχλιβάνη, Γκαγκαβούζικης καταγωγής από Ν. Καλλίστη
  • Ο Χατζηγυριώτης Ελευθεράκης Μιλτιάδης παντρεύτηκε την Aρβανίτισσα    Νεραντζιά Λάσκου,  που καταγόταν από το, διπλανό στο Χατζηγύρι, Ιμπρίκτεπε.
  • Ο Σταύρος Λιάκος, από Μάλτεπε, πήρε σύζυγο την Ξοπούλα Τσάνταλη (χήρα Ξανθόπουλου Αντωνακάκη)
  • Ο Γεωργούτσος Γιώργος, τσοπάνος στην Πόρπη με καταγωγή από το Μεσοχώρι,  παντρεύτηκε την Αθανασία Ουρλάκη

Επίσης είχαμε κάποιους γάμους,  ανάμεσα σε Θρακιώτες από διαφορετικά χωριά: π. Χ. Οι Χατζηγυριώτες αδερφοί Γιώργος και Δημήτρης Κατσίκας παντρεύτηκαν διαφορετικής προέλευσης από αυτούς συζύγους, την Θρακιώτισσα Ραλιώ Μαρτίνη και την Μασταναριώτισσα Ασημίνα Παπαδοπούλου, αντίστοιχα.

     Όλοι οι προπολεμικοί γάμοι είναι σχεδόν ανάμεσα σε νέους ίδιας καταγωγής! Δεν βρήκα γάμο προπολεμικό ανάμεσα σε Θρακιώτη και Μικρασιάτη ή Πόντιο ή Σαρακατσάνο!

    Ιδιαίτερα οι Μασταναριώτες παρουσιάζουν τέτοια ποικιλία και τέτοιο πλέγμα σχέσεων, ώστε να εμπλέκονται με τον έναν ή άλλο τρόπο σε κάθε είδος σχέσεων. Αν και το Μαστανάρι ήταν μικρό, 350 περίπου κάτοικοι, σχεδόν όλοι μεταξύ τους συγγενεύουν: αδέρφια, ξαδέρφια, συμπέθεροι, ανίψια, κουμπάροι… Μάλιστα υπάρχουν δυο περιπτώσεις Παιδαράκηδων που παντρεύτηκαν Παιδαράκη (Ο Σταύρος Παιδαράκης την Κυριακίτσα Παιδαράκη και μεταπολεμικά ο Σταύρος Παιδαράκης του Παντελή τη Μαρία Παιδαράκη του Βάιου)

Αναλυτικά οι προπολεμικοί γάμοι ήταν:

ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΟΙ ΓΑΜΟΙ

  1. Κοντονικολάου   Εμμανουήλ   Σοφία          Βογιατζή    Μικρασιάτες
  2. Κουμανίδης         Ιωάννης     Χαρίκλεια  Ματάκη          Πόντιοι
  3. Γκαράνης            Ιωάννης    Παναγιώτα Χατζηφωτίου   Μικρασιάτες
  4. Ελευθεράκης      Χριστόδ.  Σοφία    Ντιντίδου Χατζηγυριώτες
  5. Βασιλακάκης Νικόλαος  Μετάξω Μαυρίδου Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  6. Καρυοφυλλίδης Απόστολος    Ασημένια   Ουρλάκη     Μασταναριώτες
  7. Παρασχάκης  Θεόδωρος Χαρίκλεια Αδαμίδη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  8. Αντωνακάκης   Γεώργιος    Μαρία  Βαλσαμάκη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  9. Δεληβασίλης     Παναγιώτης  Βασιλική     Τσάμπου   Μικρασιάτες
  10. Ουρλάκης         Βασίλειος     Τριανταφ.   Αντωνακάκη  Μασταναριώτες
  11. Αργυρακάκης  Χριστόδ.  Μαρία  Καρακατσάνη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  12. Κουτσοδημάκης Θεοφ.  Αναστασία   Κουτσοδημάκη  Μασταναριώτες
  13. Ελευθεράκης Μιλτ. Νεραντζιά Λάσκου Χατζηγυριώτης αρβανίτισσα
  14. Μπεγιάζης       Μιχαήλ          Μαρία            Ψωμαδέλη    Μικρασιάτες
  15. Παιδαράκης    Ηλίας   Αθανασία  Παπαδάκη   Μασταναριώτες κοντοχ.
  16. Αντωνακάκης Θεόδ.  Καμάρω Στουμπουλάκη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  17. Κουμπουτζής Θεμιστοκλής Αριστέα    Πασσαρή          Μικρασιάτες
  18. Μήλιογλου     Χρήστος  Αθηνά Δερμανοπούλου Σαρανταεκκλησιώτες
  19. Βασιλακάκης Δημήτριος     Παγώνα      Αργυρακάκη     Μασταναριώτες
  20. Κουμπουτζής  Παύλος        Δήμητρα      Κέλλη                 Μικρασιάτες
  21. Παιδαράκης   Μανούσος   Νεραντζιά   Αργυρακάκη    Μασταναριώτες
  22. Τσονάκης       Παράσχος   Αγοραστή     Δουλγεράκη     Μασταναριώτες
  23. Αντωνακάκης Κων/νος  Θεοπούλα Φωτακάκη  Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  24. Αργυρακάκης Θωμάς   Ξανθή Καρακατσάνη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  25. Δουλγεράκης  Γεώργιος  Ροιδοπούλα  Aργυρακάκη Μασταναριώτες
  26. Κωνστανταράκης Μαυρ. Κατιφένια Θεοχαράκη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  27. Λιάκος Αγγελούδης Αλεξάνδρα Καμπάνταη  Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  28. Μήλιογλου  Ηλίας  Ξανθή  Δερμανοπούλου Σαρανταεκκλησιώτες
  29. Πασσαρής  Αναστάσιος    Αθανασία     Κέλλη               Μικρασιάτες
  30. Παρασχάκης  Ζήσης      Μαρία          Aργυρακάκη    Μασταναριώτες
  31. Κουτσοδημάκης Στεργιάνης Ειρήνη Συρίδου  Θρακιώτες
  32. Παιδαράκης  Παντελής   Αφεντούλα     Ξενάκη            Μασταναριώτες
  33. Παιδαράκης  Σταύρος   Αθανασία        Ουρλάκη           Μασταναριώτες
  34. Αργυρακάκης  Κων/νος  Γιαννούλα Αντωνίδη  Θρακιώτες
  35. Σαββάκης  Σταύρος  Σταυρούλα  Κουτσοδημάκη Μασταναριώτες
  36. Καρυώτης  Δημήτριος Παναγιώτα Φραντζή Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  37. Κουτσοδημάκης  Μαυρουδής  Μαρία Αρχοντή Θρακιώτες
  38. Παιδαράκης  Δημήτριος  Μαλούσα Ευδοκάκη Μασταναριώτες κοντοχ.
  39. Αστράκης   Αθανάσιος    Μενέξω   Παιδαράκη   Μασταναριώτες
  40. Κακαράκης  Αρχοντής Ευαγγελία Πανταζή Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  41. Παιδαράκης Παναγιώτης   Μάρθα Αργυρακάκη   Μασταναριώτες
  42. Γεωργούτσος    Γεώργιος Αθανασία  Ουρλάκη Θρακιώτες κοντοχωρ.
  43. Ελευθεράκης Αθαν.  Χαριτίτσα Τζιμαλάκη    Χατζηγυριώτες
  44. Λιάκος  Σταύρος     Ξοπούλα  Τσάνταλη  Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  45. Μαργαρίτης  Πασχάλης  Μαρία  Μαγγάκη Θρακιώτες κοντοχωριανοί
  46. Παιδαράκης Ιωάννης  Γραμμάτω Αντωνακάκη Μασταναριώτες
  47. Αντωνακάκης   Χρήστος   Ανθή   Κοψαχείλη Μασταναριώτες κοντ
  48. Κατσίκας Δημήτριος Ασημίνα Παπαδοπούλου  Θρακιώτες κοντοχωρ.
  49. Κατσίκας   Γεώργιος   Χαρίκλεια   Μαρτίνη Θρακιώτες κοντοχωρ.
  50. Ξενάκης  Κων/νος Αναστασία  Μπεχλιβάνη Θρακιώτες κοντοχωρ.
  51. Παιδαράκης   Σταύρος  Κυριακίτσα   Παιδαράκη Μασταναριώτες
  52. Βουλγαράκης Δημήτριος Σουλτάνα Αργυρακάκη Μασταναριώτες
  53. Παιδαράκης  Βάιος  Ευαγγελία Κατσίκα    Μασταν – Χατζηγ.
  54. Μανωλακάκης Δημήτριος  Αργυρή  Παπαδοπούλου Μασταναριώτες
  55. Ξενάκης Δημήτριος  Βασιλική  Σαββάκη     Μασταναριώτες
  56. Παιδαράκης Ευάγγελος Αργυρώ Κουτσοδημάκη  Μασταναριώτες
  57. Κουτσοδημάκης  Καρυοφ.  Μάρθα   Βασιλακάκη Μασταναριώτες

Οι τέσσερις πρώτοι γάμοι ήταν πρόσφατοι, είχαν γίνει δηλ. λίγο πριν το ’22 και την προσφυγιά.

Πολλές νύφες είναι από τη Συδινή ή και χωριά των Σερρών, Μασταναριώτικης καταγωγής, όμως.  Όπως, επίσης,  και αρκετές νύφες είναι συγγενείς μεταξύ τους!

   Οι πρώτοι μικτοί γάμοι μεταξύ Πορπιωτών διαφορετικής ράτσας άρχισαν από την περίοδο της Βουλγαρικής Κατοχής. Προηγήθηκαν γάμοι μεταξύ Θρακιωτών από διαφορετική καταγωγή (η Ασημίνα Παπαδοπούλου με το Δημήτρη Κατσίκα (1935), η Χατζηγυριώτισσα Κατσίκα Ευαγγελία το Μασταναριώτη Παιδαράκη Βάιο (1942). Ακολούθησαν μικτοί γάμοι Μικρασιατών – Θρακιωτών (Οι Μικρασιάτισσες αδερφές Αθηνά και Παρή Μπεγιάζη τους Μασταναριώτες Στέργιο Δουλγεράκη και Αντώνη Αργυρακάκη, η Γκαράνη Δήμητρα το Γιώργο Παπαδόπουλο, η Παρασχάκη Θεοπούλα τον Αντ. Κοντονικολάου κ.α.π. ). Από το 1950 και μετά υπάρχουν πολλοί τέτοιοι γάμοι. Οι μόνοι που αρνούνταν πεισματικά να παντρευτούν με άτομο διαφορετικής ράτσας ήταν οι Σαρακατσάνοι. Σε τέτοιο μάλιστα σημείο υπερβολής που λεγόταν το γνωστό: «καλύτερα να τουρκέψω παρά να γκρεκέψω». Η προκατάληψη αυτή διήρκεσε πολλά χρόνια. Ο πρώτος γάμος, μεταξύ Σαρακατσάνας και Θρακιώτη ήταν ανάμεσα στη Μαρία Γκουντάκου και στο Στέργιο Παιδαράκη, το πολύ πρόσφατο 1972! Ήταν ένας γάμος που τάραξε νερά. Τότε πρωτοέσπασε η προκατάληψη αυτή!

     Την ίδια περίπου τύχη με τους γάμους υπήρξε και στις κουμπαριές. Από το ’40 και μετά αρχίζουν και συνάπτονται τέτοιες σχέσεις. Από το 1950 και μετά τα πράγματα διαφοροποιήθηκαν πολύ. Σε τέτοιο σημείο μάλιστα που οι περισσότεροι γάμοι, κουμπαριές και συντεκνίες να είναι μικτές.  Κατά την ταπεινή μου γνώμη στην υπέρβαση της προκατάληψης σημαντικό ρόλο, εκτός από το ότι γνωρίστηκαν και ζυμώθηκαν σχεδόν είκοσι χρόνια μεταξύ τους, έπαιξε ο Ελληνο- ιταλικός πόλεμος και – προ πάντων – η Κατοχή που έβαλαν τους κατοίκους στις ίδιες δοκιμασίες, στις ίδιες αγωνίες, και η ειλημμένη πια απόφαση πως δεν θα υπήρχε επιστροφή στις «πατρίδες», πως αυτός θα ήταν ο τόπος της οριστικής και μόνιμης εγκατάστασής τους.

     Παρόλες τις διαφορές τους όμως τους ένωνε η κοινή μοίρα της προσφυ­γιάς, ο αγώνας για επιβίωση και η αγάπη για τη νέα τους πατρίδα. Όλοι νοιάζονταν για την πρόοδο και την ανάπτυξη του χωριού τους. Μεταξύ τους υπήρχε αλληλεγγύη. Στις χαρές και στις λύπες ήταν ενωμένοι. Όλοι, συμμετείχαν στα γλέντια, στους χο­ρούς και στους γάμους των συγχωριανών τους. Στα καφενεία δε γινόταν διαχωρισμός, κάθονταν στα ίδια τραπέζια, συζητούσαν, έλεγαν τα αστεία τους και έπιναν μαζί το καφεδάκι ή το ουζάκι τους. Στο σχολείο, οι μαθητές δεν ξεχώριζαν και στο διάλειμμα έπαιζαν όλοι μαζί αγαπημένοι.

γάμος Διαμαντή
Ο γάμος του Διαμαντή και της Ευτέρπης Κουμανίδη είναι χαρακτηριστικό δείγμα μεταπολεμικού γάμου και εξομάλυνσης των τοπικιστικών διαφορών. Στη φωτογραφία το ζευγάρι, Ποντιακής καταγωγής και οι δύο. Κουμπάροι ο Χατζηγυριώτης Δημ. Κατσίκας και η Μικρασιάτισσα Ελευθερία Κατσίκα. Παράγαμπρος ο Μασταναριώτης Σταύρος Καρυοφυλλίδης!

Υ.Γ. Για να είναι πλήρης η έρευνα απαιτούνταν αρχεία που δεν υπάρχουν, λόγω της καταστροφής τους στη διάρκεια της Κατοχής. Έτσι οι πληροφορίες και τα στοιχεία που παρατίθενται είναι αποτέλεσμα μελέτης των στοιχείων και διασταύρωσής τους με άλλες πηγές (κατάλογοι, μνήμες, μαρτυρίες). Πιθανόν να υπάρχουν παραλείψεις, που όμως δεν αναιρούν τα τελικά συμπεράσματα.

 

 

 

Από αφήγηση της Αναστασίας Καρυοφυλλίδου – Γεωργαντά:

                                                                                                                      26055677_2051357645121849_7179424885900863447_n

Ο παππούς μου Απόστολος Καρυοφυλλίδης τον Οκτώβριο του ’22 υπηρετούσε στον ελληνικό στρατό. Ήταν γεννημένος το 1894, ήταν δηλαδή 28 χρονών τότε. Από το 1920 και μετά που ενώθηκε η Ανατολ. Θράκη με την Ελλάδα οι νέοι υπηρετούσαν στον ελληνικό στρατό, ενώ παλαιότερα δεν υπηρετούσαν καθόλου, ενώ από το 1914 και μετά που οι Τούρκοι άρχισαν τους διωγμούς ανάγκαζαν τους Έλληνες ή να πληρώσουν το μπιντέλι (εξαγορά θητείας) ή να υπηρετήσουν στον οθωμανικό στρατό σε πολύ άσχημες συνθήκες. Έφυγε, λοιπόν, λιποτάκτης για να φέρει τη νιόπαντρη γυναίκα του Ασημένια, ένα χρόνο μικρότερή του τότε, 27 χρονών, το γένος Ουρλάκη, με το μωρό τους τότε τον Αντώνη, που ήταν βρέφος λίγων μηνών. Τους άφησε στην Αρωγή, όπου εκεί ήταν ο αδερφός της γιαγιάς μου και πατέρας της γιαγιάς Αθανασίας Γεωργούτσου, ο Σ. Ουρλάκης. Μετά ξαναγύρισε πίσω  και επανήλθε στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Ήρθαν Πόρπη, γιατί οι περισσότεροι χωριανοί τους έφυγαν από εκεί λόγω της ελονοσίας. Ο παππούς μου δικούς του συγγενείς δεν είχε στο χωριό, τα αδέρφια του πήγαν όλα στις Σέρρες. Λόγω στρατού (πολέμου) έφερε τη γιαγιά μου κοντά στους δικούς της συγγενείς. Άλλοι συγγενείς της γιαγιάς μου ήταν ο παππούς Ουρλάκης Βασίλης, πατέρας του Αντώνη, ήταν αδερφός του πατέρα της.

 

Σχολιάστε

Website Powered by WordPress.com.

ΠΑΝΩ ↑