Καλοκαίρι, 1959. Κοσμογονικές αλλαγές στην Πόρπη. Ο παλιός της δάσκαλος κ. Αριστόδημος Τριγάζης, μετά από 3 χρόνια παραμονής στην Πόρπη μετατίθεται. Στη θέση του έρχεται κάποιος νεαρός, απόφοιτος της Ζαριφείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας Αλεξ/πολης. Το όνομά του: Παναγιώτης Κουφός. Κατάγεται από την Αγνάντια Αλεξ/πολης, ένα μικρό χωριουδάκι κοντά στο σημερινό αεροδρόμιο. Υπόψη ότι η ύπαρξη Παιδαγωγικής Ακαδημίας στην Αλεξ/πολη ώθησε πολλούς νέους του Έβρου στο επάγγελμα του δασκάλου. Είναι νεαρός και φέρελπις, μελαχρινός, 24 – 25 χρονών. Νιόπαντρος, μετακινείται μεταξύ Ν. Καλλίστης και Πόρπης με ένα μηχανάκι, γιατί και η σύζυγός του Αθανασία, εκπαιδευτικός κι αυτή, εργάζεται στην Καλλίστη. Στην αρχή θα 
μένει εκεί και θα μετακινείται με το μηχανάκι, Χειμώνα- Καλοκαίρι. Αργότερα θα πάρει αυτοκίνητο. Ένα μάρκας Μόσχοβιτς, πολύ φθηνό αυτοκίνητο ανατολικού τύπου, που το σπρώξαμε αρκετές φορές. Γι’ αυτό, έλεγαν κάποιοι με κακία, είχε πίσω θερμαινόμενο τζάμι. Για να μην κρυώνουν όσοι το σπρώχνουν!
Μετά κατοικεί στην Πόρπη μένοντας σε διάφορα σπίτια. Εκεί μεγάλωσε η οικογένειά του, καθώς προστέθηκαν οι δυο κόρες του, η Λένα και η Τζούλια. Ο δάσκαλος τότε παρέμενε υποχρεωτικά στο χωριό, δούλευε πρωί- απόγευμα, έξι μέρες τη βδομάδα και τις Κυριακές πήγαινε για εκκλησιασμό τα παιδιά. Το Δημοτικό σχολείο Πόρπης το 1959 είναι μονοθέσιο και έχει 56 μαθητές. Η εντύπωση που προκαλεί ο νεαρός δάσκαλος από την αρχή είναι θετική. Για τους φτωχικούς, αγράμματους αλλά φιλομαθείς κατοίκους του χωριού ο δάσκαλος ήταν πολύ σημαντικό πρόσωπο, όχι μόνο γιατί μάθαινε γράμματα στα παιδιά τους αλλά και γιατί με τις γνώσεις και τις εμπειρίες του έπαιζε κι άλλο ρόλο. Ενημέρωνε για τις παγκόσμιες εξελίξεις, εξηγούσε πράγματα που δεν ήξεραν ή δεν καταλάβαιναν οι χωρικοί, συμβούλευε, υποδείκνυε και νουθετούσε και για θέματα μη σχολικά.
Καταγόμενος από χωριό και προερχόμενος από λαϊκή οικογένεια ο καινούριος δάσκαλος κατάλαβε γρήγορα την ιδιοσυγκρασία των κατοίκων του χωριού. Δέθηκε γρήγορα με τους κατοίκους του κι απέκτησε φιλίες. Προσιτός και καταδεκτικός αλλά παράλληλα και σεβαστός, αν και νεαρός ακόμη, κατόρθωνε με τις γνώσεις του και την εργατικότητά του να παίζει σημαντικό ρόλο κι εκτός σχολείου. Σχεδόν όλη τη δεκαετία 1960 (από 1959 έως 1968, εννέα χρόνια δηλαδή) παρέμεινε στην Πόρπη ως διευθυντής του σχολείου.
Το έργο του στάθηκε πολύπλευρο: Αυξήθηκαν οι μαθητές, γιατί μειώθηκε η σχολική διαρροή. Ως τότε πολλά παιδιά εγκατέλειπαν το σχολείο, είτε γιατί θεωρούνταν ότι «δεν τα έπαιρναν», είτε γιατί υπήρχαν άλλες σοβαρές ανάγκες για εργασία. Σιγά σιγά, κυρίως από το 1960 και μετά το σχολείο αποκτά σημαντικό ρόλο. Όλοι στέλνουν τα παιδιά τους στο Δημοτικό, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, κυρίως κοριτσιών που ετοιμάζονται για νύφες ή αγοριών με σοβαρά μαθησιακά προβλήματα. Το σχολείο προοδεύει. Μάλιστα από το 1962 αναβαθμίστηκε σε διθέσιο και για το λόγο αυτό κτίστηκε ακόμη μια αίθουσα το 1964. Από το 1964 το σχολείο λειτουργεί με δύο δασκάλους. Το 1965 κτίστηκε και ιδρύθηκε το Νηπιαγωγείο (κόστος: 58.000 δρχ), το οποίο λειτουργούσε αρκετά χρόνια αρχικά ως εστιατόριο, όταν το ελληνικό κράτος θέσπισε τη σίτιση των μαθητών.
Ο δάσκαλος με τη συνδρομή και των Πορπιωτών μετατρέπει το σχολείο σε μια κυψέλη μάθησης. Σιγά σιγά το σχολείο εξοπλίστηκε με σχολική βιβλιοθήκη, δημιουργήθηκαν παρτέρια με λαχανικά και λουλούδια, με προσωπική εργασία μαθητών και γονιών, ενώ στη βόρεια πλευρά του κτίστηκε κοτέτσι και κουνελώνας. Από το 1965 η εκπαίδευση γίνεται πια δωρεάν και υποχρεωτική. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου των Πορπιωτών, μαζί με την έμφυτη αγάπη τους για τα γράμματα, η ολοένα αυξανόμενη ανάγκη για μόρφωση και, κυρίως οι πρώτες επιτυχίες στο χώρο των γραμμάτων καθιστούν το σχολείο της Πόρπης ένα σχολείο υπόδειγμα για την περιοχή. Δυο Πορπιώτες μαθητές, οι Αντωνακάκης Καρυοφύλλης και Μακρής Γιώργος, μπαίνουν μετά από εξετάσεις στην Στρατιωτική Ιατρική, με υποτροφία ο πρώτος και στην Ιατρική, ο δεύτερος. Η είσοδος των νεαρών Πορπιωτών είναι σημείο- σταθμός για τα εκπαιδευτικά δρώμενα του χωριού. Γκρεμίζεται η ως τότε προκατάληψη ότι τα θρακιωτάκια υστερούν και δεν μπορούν να σπουδάσουν, ανοίγουν, πια, ορίζοντες ευρείς και στερεώνεται η πεποίθηση ότι αν προσπαθήσει κανείς, αν έχει ικανότητες και αν διαβάσει, μπορεί να καταλάβει εξέχουσα θέση, χωρίς να προϋποτίθεται ότι κατάγεται από την παλιά- λεγόμενη- Ελλάδα. Ως το 1962 οι Πορπιώτες πίστευαν πως για να γίνει κάποιος ακόμη και ιερέας, χωροφύλακας ή Γραμματέας Κοινότητας έπρεπε να είναι από την Κρήτη ή την Πελοπόννησο.
Με τα χρόνια οι υποδομές βελτιώνονται. Το 1966 μπαίνουν κούνιες στην αυλή και γίνονται ανάρπαστες (από μαθητές αλλά και μεγάλους). Γίνεται σκάμμα για άλματα, βελτιώνονται τα παρτέρια, ευπρεπίζεται και βελτιώνεται το σχολείο, προστίθενται εποπτικά όργανα, θρανία, όργανα φυσικής πειραματικής, χημείας, βιολογίας, γεωλογίας, εμπλουτίζεται η σχολική βιβλιοθήκη. Με πρωτοβουλία του κ. Κουφού, όσοι γονείς θέλουν αποκτούν με δόσεις την πολύτομη εγκυκλοπαίδεια ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ, μαζί με σειρά εξαιρετικών βιβλίων. Για πρώτη φορά σε πορπιώτικα σπίτια υπάρχει ανάγκη για δημιουργία χώρου βιβλιοθήκης. Αρχίζουν οι απόφοιτοι του δημοτικού να εισέρχονται για φοίτηση στο Γυμνάσιο, με πολύ καλή επίδοση μάλιστα και να διακρίνονται.
Το Καλοκαίρι του 1965 μια σημαντικότατη διάκριση έρχεται να ταράξει τα ήρεμα νερά όχι μόνο του χωριού αλλά του νομού ολόκληρου. Τελειόφοιτος του Δημοτικού Σχολείου Πόρπης, ο Γιώργος Μπεγιάζης του Χρήστου, πρωτεύει σε Διαγωνισμό σε επίπεδο νομού και εγγράφεται με υποτροφία στο κολλέγιο ΑΝΑΤΟΛΙΑ της Θεσ/νίκης. Οι νέοι της Πόρπης καταξιώνονται παντού: στα γράμματα, στον αθλητισμό, στην επαγγελματική εξέλιξη, στο ήθος και τη συμπεριφορά. Σίγουρα το Σχολείο βοήθησε τα μέγιστα σ’ αυτό!
Μπαίνοντας πια στα χρόνια της δικτατορίας, το σχολείο έχει σημαντική δραστηριότητα: συμμετέχει σε διαγωνισμούς (Εκθέσεις, Παγκόσμιες γιορτές, διαγωνισμούς κεντήματος), οργανώνονται ομιλίες, ενώ κάθε χρόνο στέλνονται μαθητές του σχολείου σε μαθητικές κατασκηνώσεις, αφού πρώτα ζυγίζονται κι εξετάζονται από τον κοινοτικό γιατρό. Στο τέλος της χρονιάς γίνονται, επίσης, εκδρομές, συνήθως ημερήσιες ενώ οργανώνονται οι γυμναστικές επιδείξεις στο γήπεδο ή στο προαύλιο του σχολείου. Περιλάμβαναν παρέλαση, όρκο αθλητών κατά τα πρότυπα των Ολυμπιακών αγώνων, απαγγελίες ποιημάτων, σκετς, αγωνίσματα σε διάφορα αθλήματα, παιχνίδια.
Οι διακρίσεις πολλαπλασιάζονται. Η Πόρπη, αναλογικά έχει στο Νομό Ροδόπης τους περισσότερους αποφοίτους ΑΕΙ και ΤΕΙ. Γιατροί, Δικηγόροι, Στρατιωτικοί, Καθηγητές, Δάσκαλοι, Οικονομολόγοι, εργαζόμενοι σε ΟΤΕ, ΟΣΕ, ΔΕΗ, Δημ. Υπάλληλοι σε Υπηρεσίες, πετυχημένοι επαγγελματίες κάνουν περήφανο το μικρό τους χωριό. Τέλος λειτουργεί Νυχτερινό σχολείο, που έδωσε τη δυνατότητα να πάρουν απολυτήριο δημοτικού όσοι για λόγους ανώτερης βίας δεν μπόρεσαν. Το νυχτερινό άνοιξε δρόμους, δίνοντας τη δυνατότητα να πάρουν διπλώματα οδήγησης, να αγοράσουν μηχανήματα και να εξελιχθούν.
Η παρουσία του δάσκαλου ήταν στιβαρή. Κατόρθωνε πότε με την πειθώ και το παράδειγμά του να εμπνέει και να καθοδηγεί, πότε με την αυστηρότητα ή και τη βέργα να συνετίζει. Η βέργα, τότε, ήταν το βασικό εργαλείο της εκπαίδευσης, δυστυχώς, και οι τιμωρίες πολλές φορές ήταν αρκετά σκληρές. Όλοι μας θυμόμαστε περιπτώσεις τιμωρίας, γιατί ήταν καθημερινό φαινόμενο. Κατόρθωνε όμως ο δάσκαλος συνδυάζοντας την αυστηρότητα με το χιούμορ και τη δικαιοσύνη του να μας πείθει πως ο, τι γινόταν ήταν για το καλό μας.
Στ’ αυτιά μας αντηχεί ακόμα η δωρική αυστηρή διδασκαλία του που μας φόβιζε κάπως είναι αλήθεια αλλά στάθηκε οδηγός στα μετέπειτα βήματά μας, γιατί όλοι κουβαλάμε λίγο πολύ μέσα μας το δάσκαλο των σχολικών μας χρόνων. Σταθήκαμε τυχεροί όσοι υπήρξαμε μαθητές του και πήραμε κάτι από τη σοφία των λόγων του και την τιμιότητα της συμπεριφοράς του. Αυτό που τον ξεχώριζε εντελώς ήταν το τρανταχτό του γέλιο που φανέρωνε την παρουσία του πολλά μέτρα μακριά. Ένα πολύ ηχηρό κυματιστό γέλιο που απλωνόταν σ’ όλη την Πόρπη σχεδόν. Κάποιες φορές όταν αργούσα το πρωί να πάω στο σχολείο η μάνα μου με μάλωνε:
– «Άντε, ακόμα δεν ετοιμάστηκες! Ο δάσκαλος πήγε στο σχολείο«.
-«Και πού το ξέρεις, ρε μαμά;» απορούσα.
-«Δεν ακούς το γέλιο του;» με αποστόμωνε.
Θυμάμαι σαν να ήταν χθες το πρωινό της 21ης Απριλίου 1967. Μέρα Παρασκευή, στην πρωινή συγκέντρωση με ύφος επίσημο και σοβαρό που δεν σήκωνε καμιά αμφισβήτηση μας ανακοίνωσε πως δεν θα είχαμε σχολείο και πως έπρεπε να φύγουμε ήσυχα για τα σπίτια μας. Όπως είναι φυσικό σε τέτοιες περιπτώσεις τα αθώα κι ανύποπτα μαθητούδια εκλάβαμε ως θεϊκό το αναπάντεχο δώρο της ξαφνικής αργίας που μας χαρίστηκε και είμασταν έτοιμοι να πανηγυρίσουμε. Διακρίναμε όμως στο ύφος του δασκάλου, στη σκοτεινιά του βλέμματός του, στο πικρό του χαμόγελο πώς δεν ήταν για γιορτή η μέρα εκείνη. Τα παιδιά τον καταλαβαίνουν το δάσκαλό τους. Η οξυδέρκεια και η δημοκρατικότητα του δασκάλου ήταν ένα μάθημα χωρίς λόγια. Έφθανε ένα βλέμμα να μας μάθει πως άρχιζε μια δύσκολη περίοδος για την πατρίδα μας.
Αυτή είναι η μικρή ιστορία του δάσκαλου. Μετέφερε γνώσεις, ενίσχυσε πρωτοβουλίες, ενθάρρυνε κι επιβράβευσε προσπάθειες, αποδοκίμασε και αποθάρρυνε λάθη, διέπλασε χαρακτήρες. Το έργο του και η γενναιόδωρη καρδιά του εξακολουθούν να ζουν στους μαθητές του, που παρά τα χρόνια, δεν έπαψαν ποτέ να του είναι ευγνώμονες και να τον θυμούνται και να τον αναφέρουν ως πρότυπο ανθρώπου που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή τους. Και τελικά όλη η δράση και το έργο του δασκάλου είχε αποτέλεσμα. Δεν ήταν αυτό που λέει η παροιμία για να περιγράψει τη ματαιότητα μιας προσπάθειας «στου κουφού την πόρτα…». Ήταν «του κ. Κουφού η πόρτα», που άνοιξε ορίζοντες…
porpiotis.com 
Σχολιάστε