ΓΚΟΥΝΤΑΚΟΣ

Στην Πόρπη υπάρχουν τρεις ευρύτερες οικογένειες Σαρακατσάνων, η οικογένεια ΓΚΟΥΝΤΑΚΟΥ, ΦΛΩΡΟΚΑΠΗ και ΜΙΓΓΟΥ, που έχουν συγγένεια μεταξύ τους. Ο γενάρχης της οικογένειας ΦΛΩΡΟΚΑΠΗ ήταν γυιος της δεύτερης συζύγου του Χρήστου Γκουντάκου Ευθυμίας Μίγγου, ενώ κι ο πρωτότοκος γιος του Κωσταντίνος παντρεύτηκε την Αναστασία Μίγγου.

Οι σαρακατσάνικες οικογένειες της Πόρπης έχουν πίσω τους την ίδια ιστορία με τις οικογένειες των Σαρακατσάνων της Θράκης. Σύμφωνα με την προφορική παράδοσή τους κατάγονται από την Ήπειρο και μετακινήθηκαν από εκεί λόγω πιέσεων που δέχθηκαν από τους  Τούρκους. Οι Γκουντακαίοι ανήκουν στην ομάδα των Σαρακατσάνων που προέρχονται από την Ανατολική Θράκη (περιοχή Σαράντα Εκκλησιών), είναι δηλαδή «Πολίτες» (υπάρχουν διάφορες ομάδες Σαρακατσάνων ανάλογα με τον τόπο προέλευσής τους, π.χ. Σερβιάνοι,  Βουλγαραίοι κ.ά.)

     Περιοχή της πρωτοεμφάνισης ή της διαμόρφωσής τους και του νομαδικού τρόπου ζωής τους στάθηκε η περιοχή της Ηπείρου – Αγράφων – Ακαρνανίας. Είναι απόγονοι καθαρά ελληνικής πανάρχαιας φυλής, με ελληνική διάλεκτο, που περιέχει πληθώρα αρχαιοελληνικών στοιχείων και ελληνικότατα έθιμα. Όταν ήρθαν οι Οθωμανοί «Βήκαμαν στα βνά«, έλεγαν οι γεροντότεροι. Πατρίδα τους αναφέρουν την περιοχή των Αγράφων, περιοχή όπου έζησαν οι Σαρακατσάνοι μέχρι το 1812 περίπου. Ζώντας οργανωμένα σε τσελιγκάτα και απομονωμένοι στις βουνοκορφές, δεν υποτάχθηκαν στους κατά καιρούς κατακτητές, δεν αναμείχθηκαν με άλλες φυλές και τελικά κατάφεραν να διατηρήσουν στο ακέραιο την αρχαιοελληνική τους ρίζα. Μετά τον θάνατο του σαρακατσάνου Κατσαντώνη, ο Αλή Πασάς ξεκίνησε μια φοβερή σφαγή των αμάχων Σαρακατσάνων, όπου ακόμα και τα παιδιά στην κούνια σφαζόταν. Ο αγώνας ήταν άνισος και οι καπεταναίοι, γύρω στο 1812-1815, συνεννοήθηκαν να στείλουν τα γυναικόπαιδα, στην Ανατολική Θράκη, αφού εξαγόρασαν τον τοπικό πασά της Αδριανούπολης για να συνεχίσουν απερίσπαστα τον αγώνα τους. Σύμφωνα με την παράδοση στέλνοντας τα γυναικόπαιδα στην περιοχή της Αν. Θράκης τους ευχήθηκαν να προκόψουν, αλλά του έδωσαν και κατάρα να μην ριζώσουν εκεί που θα πάν. Πάντα να έχουν το βλέμμα τους στην δύση του ήλιου, όπου και ο τόπος καταγωγής τους. Έτσι δικαιολογείται επίσης ότι για πολλά χρόνια οι Σαρακατσάνοι δεν απέκτησαν δική τους γη, στοιχεία που θα τους απέτρεπε την επιστροφή στην πατρίδα τους.

     Από τους λεγόμενους «πολίτες» ένα μεγάλο μέρος έφυγαν από την Αν. Θράκη πριν το 1923 και πήγαν στα βουνά της Δράμας όπου δημιούργησαν τα τσελιγκάτα. Τα τσελιγκάτα στα βουνά της Δράμας εμφανίσθηκαν κατά το 1911-1913 και μέχρι το 1939-1940 ήταν περί τα πενήντα. Κάθε τσελιγκάτο είχε και τον Κεχαγιά του. Ο Κεχαγιάς του τσελιγκάτου ήταν υπεύθυνος για τις δημόσιες σχέσεις, καθώς και για την διαχείριση. Ήταν εγγράμματος και κρατούσε βιβλία εσόδων και εξόδων. Στο τέλος μοίραζε τα κέρδη, ανάλογα με την συμμετοχή της κάθε οικογένειας στην παραγωγή. Ανάμεσα στα έξοδα του τσελιγκάτου ήταν και η πληρωμή του δάσκαλου για την λειτουργία του σχολείου που γινόταν συνήθως μόνο για τους μήνες του καλοκαιριού. Η διδασκαλία γινόταν στο δασκαλοκάλυβο, ή έξω από αυτό κοντά στις βρύσες, ή κάτω από τα δένδρα.

     Το τσελιγκάτο του Γκουντάκου Χρ.: Είχε 30 οικογένειες, 50 άλογα και 2.500 γιδοπρόβατα. Μεταξύ των άλλων μέλη του τσελιγκάτου ήταν και ο Γκουντάκος Κώστας και τα παιδιά του Πέτρος (Πέτκος), Χρήστος (Πόρπη), Βουλγαρίδης Αντώνης και τα παιδιά του Γιάννης, Κώστας, Κίτσος (Διαλαμπή). Θανασούλας Κώστας (Μαρώνεια). Φλωροκάπης Κώστας (Πόρπη). Γεωργαντάς Δήμος, Γιάννος και Χρηστάκος (Γλυκονέρι). Οι Γκουντακαίοι μέχρι το 1935 λεγόταν Γεωργανταίοι.

    Η οικογένεια ΓΚΟΥΝΤΑΚΟΥ εγκαταστάθηκε στην περιοχή Μητρικού (υπήρχε εκεί Σαρακατσάνικος οικισμός, έως τη δεκαετία του ’50, και μετά ήρθαν στην Πόρπη, το 1956-57, αφού τα προηγούμενα χρόνια έστελναν τα παιδιά τους στο Δημοτικό σχολείο Πόρπης.

     Το επίθετο πρέπει να προέρχεται από τον Γενάρχη της οικογένειας τσέλιγκα  Κων/νο (Γκουντής – Γκουντάκος).

    Ο γυιος του Κίτσος (Χρήστος) γεννήθηκε στην Αδριανούπολη (Ουζούν Καραγάτς-Εντιρνέ) το 1870 και πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1962. Παντρεύτηκε δυό φορές. Η πρώτη του σύζυγος ήταν η Ευγενία Πιστόλα και η δεύτερη, λόγω του πρόωρου θανάτου της Ευγενίας, η Ευθυμία Μίγγου. Με την Ευγενία απόκτησαν τον Κων/νο (1917) και με την Ευθυμία Μίγγου (χήρα του Χρ. Φλωροκάπη, η οποία είχε γυιο τον Κωνσταντίνο Φλωροκάπη),  απόκτησαν την Στεργιανή, την Καλλιόπη και τον Ιωάννη.

     Η οικογένεια Γκουντάκου ήρθε από την Ανατ. Θράκη στη Ροδόπη το 1924, με τους ανταλλάξιμους Έλληνες. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στο Μητρικό (Ανάκιοι), στα καλύβια όπως τα αποκαλούσαν, και το 1956 με 1957 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Πόρπη.

gkountakos 1gkountakos 2

    Πληροφορίες για τα τσελιγκάτα προέρχονται από δημοσίευμα του Παράσχου Ανδρούτσου στην εφημερίδα Χρόνος (https://www.xronos.gr/arthra/oi-sarakatsanoi-tis-rodopis-0)

Website Powered by WordPress.com.

ΠΑΝΩ ↑

Αρέσει σε %d bloggers: