Τα μαθητικά συσσίτια είναι ένα από τα πιο παλιά έργα κοινωνικής πρόνοιας και είχαν σκοπό να δώσουν, είτε δωρεάν είτε με μικρό τίμημα, την απαραίτητη τροφή στους μαθητές που δεν τρέφονταν όσο και όπως έπρεπε. Οι μαθητές λόγω ανάπτυξης του οργανισμού τους και λόγω των απαιτήσεων των εργασιών του σχολείου πρέπει να τρέφονται ποσοτικά και ποιοτικά καλά. Οι εποχές, όμως, ήταν δύσκολες και το καθημερινό φαγητό δεν ήταν καθόλου εξασφαλισμένο, ειδικά σε ορφανά ή άπορα παιδιά ή παιδιά πολυμελών οικογενειών ή παιδιά γονιών που εργάζονταν πολλές ώρες έξω από το σπίτι. Ο υποσιτισμός ήταν φανερός, ιδιαίτερα στην Κατοχή αλλά και στην περίοδο του Εμφυλίου σε αρκετά παιδιά. Αποτέλεσμα; Να μην έχουν δυνάμεις τα παιδιά, να στέκονται μαραμένα σαν άρρωστα, να μην αναπτύσσονται, να μην αντέχουν σε λοιμώξεις, να είναι πνευματικά νωθρά. Και σε κάποιες περιπτώσεις ενοχοποιούταν για την εκδήλωση φυματίωσης.
Τα μαθητικά λοιπόν συσσίτια, αποτελούσαν το πλέον θετικό και αποτελεσματικό μέτρο για την προστασία της υγείας των ασθενικών και υποσιτισμένων μαθητών, το ισχυρότερο όπλο της προληπτικής περίθαλψης. Και δόθηκε μεγάλη σημασία μετά την Κατοχή στα μαθητικά συσσίτια, για την αποκατάσταση της υγείας των παιδιών της Ελλάδας, τα οποία δοκιμάσθηκαν σκληρά. Μέχρι κι έρανοι γίνονταν υπέρ των μαθητικών συσσιτίων. Όπου λειτουργούσαν οι δάσκαλοι διαπίστωναν αξιόλογη σωματική και πνευματική βελτίωση των συμμετασχόντων σ’ αυτά μαθητών. Εκτός από αυτό όμως, είχαν κι άλλα οφέλη. Καλύτερη απόδοση στα μαθήματα αλλά και μάθημα υγιεινής και οικιακής οικονομίας. Στα συσσίτια οι δάσκαλοι έδιναν οδηγίες: πώς τρώμε, πώς μασάμε, πώς πλένουμε τα χέρια μας, πώς συντηρούμε κάποια τρόφιμα κ.α.π. Αυτές τις πληροφορίες τις μετέφεραν μετέπειτα και στην οικογένειά τους.
Επί Μεταξά πραγματοποιήθηκε έρανος για τα μαθητικά συσσίτια κι έγινε ραδιοφωνική επίκληση προς το λαό για την ενίσχυση του αγώνα κατά του μαθητικού υποσιτισμού μέσω των μαθητικών συσσιτίων. Σε αυτή συμμετείχαν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος, η Λέλα Ι. Μεταξά (αντιπρόεδρος της Κ.Ε.Μ.Σ.). Η ομιλία καταλήγει: «Έλληνες και Ελληνίδες. Απαντήσατε εις την έκκλησιν του Μακαριότατου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Ενισχύσατε τα μαθητικά συσσίτια. Βοηθήστε το έργον. Δεν πρέπει να υπάρχουν μαθηταί νηστικοί. Αυτό επιβάλλει το συμφέρον της κοινωνίας και του Έθνους»
Η UNRRA ιδρύθηκε το 1943 με αντικειμενικό σκοπό να βοηθήσει οικονομικά τις χώρες που είχαν πληγεί από τις δυνάμεις του Άξονα. Και η Ελλάδα ήταν η χώρα που επλήγη περισσότερο από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη σε πείνα. Εκπρόσωποι της εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα και από την 1η Απριλίου 1945 ως το Μάιο του 1947 εισήγαγαν στη χώρα μας τρόφιμα, μηχανήματα και φάρμακα.
Στην Κομοτηνή υπήρχε αποθήκη εφοδιασμού για τα συσσίτια. Ερχόταν ο δάσκαλος, ο Παν. Μητσιόπουλος και αργότερα ο Χρ. Παπανικολάου και φόρτωναν τα απαραίτητα είδη, για 26 συσσίτια το μήνα: Σε κάθε μαθητής αναλογούσε καθημερινά ένα κύπελλο γάλα (είτε εβαπορέ ή σε σκόνη) με ζάχαρη, γλυκόζη και κακάο.
10 φορές το μήνα κρέας με χόρτα ή χοιρινό με αυγά ή κρέας κονσέρβα (αναλόγως των υπαρχόντων στα Διαμερίσματα και Κέντρα Διανομών αποθεμάτων από τα παραπάνω είδη.
10 συσσίτια από όσπρια, παρασκευαζόμενα με ορισμένη ποσότητα σούπας, λίπους και ντομάτας.
6 συσσίτια από τυρί.
Επί 11 ημέρες μηνιαίως μαρμελάδα ή γλυκό μήλο (πουρέ) και
Επί 10 ημέρες κατά μήνα βούτυρο φιστικιών, το οποίο χορηγούνταν με την μαρμελάδα.
Ψωμί έψηνε η μαγείρισσα μια φορά την εβδομάδα.
Στα μαθητικά συσσίτια δεν συμμετείχαν εύποροι μαθητές. Μπορούσαν επίσης να συμμετάσχουν των συσσιτίων οι δάσκαλοι, η Επιτροπή και η μαγείρισσα. Τρόφιμα στα μέλη των οικογενειών των εκπαιδευτικών δεν χορηγούνταν. Από το 1963 ο θεσμός γενικεύτηκε για όλο το σχολείο και προσφέρονταν κανονικό μεσημεριανό γεύμα.
Για το συσσίτιο ορίζονταν Επιτροπή με το δάσκαλο και δυο μέλη, Πρόεδρο (ο Μαν. Παιδαράκης και ο Χρ. Μήλιογλου) και αντιπρόεδρο (ο Δημ. Ξενάκης). Έργο τους ήταν να παρακολουθούν καθημερινά τη λειτουργία του συσσιτίου, να υποδεικνύουν τις εκάστοτε ελλείψεις και ανάγκες, να τηρούν βιβλίο αποθήκης τροφίμων, με τα εισαγόμενα κι εξαγόμενα τρόφιμα, να τηρούν το τιμολόγιο κ.λπ.
Από το 1964 η σίτιση, όπως και η φοίτηση, έγινε δωρεάν (κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου).
Πρώτος μάγειρας για την παρασκευή του συσσιτίου ήταν ο Θεόδωρος Αργυρακάκης. Στη συνέχεια η Παναγιώτα Γκαράνη και η Σοφία Αντωνακάκη. (Αργότερα ως μάγειρες εργάστηκαν η Θεοπούλα Κοντονικολάου, ο Σάββας Κουμανίδης και η Ξανθή Κουρντόγλου).
Με αποφαση της Κοινότητας εξαιρούνταν από την καταβολή τροφείων οι ορφανοί ή άποροι μαθητές.
Στο συσσίτιο του 1948 σιτίζονταν 75 άτομα. Δεν ήταν όλοι μαθητές του σχολείου. Μέσα σ’ αυτούς περιλαμβάνονταν και τα μέλη της Επιτροπής συσσιτίου, ο δάσκαλος, η μαγείρισσα και κάποιοι άποροι συγχωριανοί.
Στο σχολείο φοιτούσαν και Σαρακατσάνοι μαθητές που έμεναν τότε στη Γλυφάδα (Χατζοπουλαίοι) και μετακινούνταν καθημερινά με τα πόδια στο χωριό.
Επειδή όμως η δραχμή κατρακυλούσε συνεχώς (αυτό γινόταν ως το 1953) τα τροφεία αναπροσαρμόζονταν κάθε μήνα!
Στις καταστάσεις συσσιτίου του 1948 είναι γραμμένοι οι παρακάτω:
Αποφάσεις της Επιτροπής Συσσιτίων του 1949 και 1950. Με την πρώτη αποφασίζεται ν’ απαλλαγούν από την καταβολή τροφείων 10 μαθητές ορφανοί κι εντελώς άποροι. Είναι οι: Βουλγαράκη Αθηνά και Βασιλική, Παιδαράκη Χρυσούλα, Δουλγεράκη Δήμητρα, Παιδαράκη Ευαγγελία, Μανωλακάκης Γεώργιος, Γεωργούτσου Χρυσ. και Δημήτριος, Ουρλάκη Λεμονιά, Κακαράκης Θεολόγος,
porpiotis.com 
Σχολιάστε