Κατάλογος αγροτών προσφύγων 1928
Το 1928 έγινε μια μεγάλη, γιγάντια, ομολογουμένως, προσπάθεια από το ελληνικό κράτος, να καταγράψει τους Πρόσφυγές του. Προσπαθούσε να συμμαζέψει τα συντρίμμια που προκάλεσαν οι δεκαετείς πολεμικές επιχειρήσεις, η Μικρασιατική καταστροφή και το τεράστιο κύμα προσφύγων, κάπου 1,5 εκατομμύριο, σε ένα κράτος με πληθυσμό 6 εκατομμυρίων.
Οι πρόσφυγες αρχικά εγκαταστάθηκαν είτε σε σπίτια μουσουλμάνων που είχαν ακολουθήσει με την ανταλλαγή αντίστροφη μ’ αυτούς πορεία είτε σε παράγκες και αυτοσχέδια παραπήγματα. Το μυαλό τους ήταν στην πατρίδα. Οι πιο πολλοί από αυτούς τους πρώτους πρόσφυγες έφυγαν από αυτό το μάταιο κόσμο προσδοκώντας πως αργά ή γρήγορα θα γυρίσουν πίσω, «στην Πατρίδα». Μάλιστα στις γιορτές τσούγκριζαν τα ποτήρια τους ευχόμενοι: «καλή Πατρίδα».
Το 1928, έξι χρόνια μετά τον ξεριζωμό οι πρόσφυγες αρχίζουν να χάνουν την ελπίδα της επιστροφής στα πάτρια εδάφη. Ελπίζουν ότι τουλάχιστον θα αποζημιωθούν για τις περιουσίες που εγκατέλειψαν. Στα πλαίσια αυτής της ελπίδας το ελληνικό κράτος προσπαθεί να καταγράψει τους πρόσφυγές του. Συμπληρώνει μετά από εργώδη προσπάθεια τα ονόματα των αγροτών προσφύγων, κάπου 700.000, για να πάρουν την αποζημίωση για τις απωλεσθείσες περιουσίες. Η καταγραφή των προσφύγων ήταν πολύ δύσκολη: διπλά ονόματα, διαφορετικές ονομασίες χωριών, μετακινήσεις προσφύγων, που άλλαζαν τακτικά τόπο για να βρουν καλύτερες συνθήκες.
Το πρόβλημα με τα ονοματεπώνυμα
Στην «Πατρίδα» οι υπήκοοι, κάθε φυλής και θρησκεύματος, δεν είχαν επώνυμο. Σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν υπήρχαν επώνυμα. Οι κάτοικοι γράφονταν με το βαφτιστικό τους όνομα και το όνομα του πατέρα τους. Σε πολλές περιπτώσεις το όνομα του πατέρα τους μπορεί να ήταν το υποκοριστικό (κατάληξη σε -ούδης, -άκης, -ογλου κ.α.). Σε κάποιες περιπτώσεις η οικογένεια μπορεί να είχε ένα προσωνύμιο, ένα παρατσούκλι, για να ξεχωρίζει από τους συνονόματους. Χρησιμοποιούνταν, λοιπόν, αυτό το προσωνύμιο μαζί με το βαπτιστικό όνομα. Το 1934 η Τουρκία, καθιέρωσε τη χρήση επωνύμων. Μάλιστα τιμητικά ο πρώτος που πήρε επώνυμο ήταν ο Μουσταφά Κεμάλ, ο ιδρυτής της Τουρκίας, που πήρε το επώνυμο Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων), μαζί με τον Ισμέτ Πασά, πήρε το επώνυμο Ινονού (από το όνομα περιοχής που διακρίθηκε ως στρατιωτικός διοικητής).
Μετά την επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908 και την αλλαγή πολιτικής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (υποχρεωτική στράτευση των Ελλήνων στον Οθωμανικό στρατό, δημιουργία ταγμάτων εργασίας, των αμελέ ταμπουρού, βίαιοι εξισλαμισμοί, διώξεις κλπ) πολλοί Έλληνες της Αν. Θράκης, Μικρασιάτες και Πόντιοι καταφεύγουν στην Ελλάδα. Το κύμα των προσφύγων μεγάλωσε με τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-12), τις Βουλγαρικές διώξεις, τη συμμετοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο και -κυρίως- με τους συστηματικό διωγμό που ασκείται από το 1914 εναντίον των Ελλήνων. Οι περισσότεροι από αυτούς κατέφυγαν στην ελεύθερη Ελλάδα, κυρίως στην νεο- απελευθερωθείσα Μακεδονία. Εκεί έγιναν πλέον Έλληνες υπήκοοι κι απόκτησαν επίσημο επώνυμο, αφού στην Ελλάδα καταγράφονταν επίσημα με ονοματεπώνυμο. Το 1920, με την ένωση της Ανατολικής Θράκης επέστρεψαν οι περισσότεροι στα σπίτια τους. Οι Έλληνες αυτοί είχαν αποκτήσει επίσημα Ελληνικό επώνυμο, αφού είχαν πλέον καταγραφεί επίσημα ως Έλληνες υπήκοοι. Όσοι δεν είχαν Επώνυμο, οι Έλληνες δηλ. που δεν μετακινήθηκαν στην Ελλάδα κατά το προοηγούμενο διάστημα, πήραν επώνυμο το 1922-23 από τις επιτροπές καταγραφής προσφύγων που συστάθηκαν τότε. Οι συθήκες καταγραφής ήταν δύσκολες. Γι’ αυτό υπήρξαν διπλοεγγραφές ή εγγράφηκαν με διαφορετικό ή παραπλήσιο επώνυμο μέλη της ίδιας οικογένειας. Σε πολλές περιπτώσεις τα μέλη της επιτροπής αυτοσχεδίαζαν ή εφεύρισκαν οποιοδήποτε επώνυμο.
Οι πρώτοι γενάρχες της Πόρπης
Στην Πόρπη, στην οποία υπήρχε ένας μικρός μουσουλμανικός οικισμός από μουσουλμάνους που μετακινήθηκαν από τη Βουλγαρία από το 1882 περίπου, εγκαταστάθηκαν αρχικά 60 οικογένειες ή μέλη οικογενειών. Κάποιοι γράφονταν 2 φορές για να πάρουν διπλάσια αποζημίωση ή κλήρο, κάποιοι αναφέρονται με 2 ή και τρία επίθετα (π.χ. Αργυρακάκης ή Αργυράκης ή Δεληαργυρίου – Παιδαράκης, Πεδαράκης, Πεδαρές), ενώ και στην ορθογραφία υπάρχουν προβλήματα. Οι πρώτοι κάτοικοι είναι από το Μαστανάρ Μαλγάρων Ηρακλείας. Αφού μετακινήθηκαν δυτικά από την πατρίδα τους τον Οκτώβριο – Νοέμβριο 1922, πέρασαν τον ποταμό Έβρο. Πέρασαν δύσκολο Χειμώνα στην περιοχή Διδυμοτείχου αρχικά, σε χωριά της Αλεξ/πολης αργότερα κι αφού εγκαταστάθηκαν αρχικά στην Αρωγή, έφυγαν από την άγνωστη κι εχθρική γι’ αυτούς παραθαλάσσια περιοχή, προτιμώντας τα γνωστά τους μπαΐρια, εκεί που είναι σήμερα η Πόρπη. Μερικές οικογένειες (Παιδαράκης Αναγνώστης) έμειναν στη Μέση αλλά γνώρισαν εχθρική αντιμετώπιση από τους κατοίκος της και μετακινήθηκαν στην Πόρπη, όπου είχαν εγκατασταθεί συγγενείς τους Μασταναριώτες. Η μορφολογία του εδάφους, το ανάγλυφο της περιοχής, η δυνατότατα να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που ήξεραν να κάνουν καλά τους οδήγησαν εκεί.
Παραδοσιακοί εργάτες της γης και κτηνοτρόφοι, εργατικοί και οικονόμοι, νοικοκύρηδες κι ακάματοι ζευγάδες μετέτρεψαν τον ξερότοπο σε χωριό. Έκτισαν με τη μικρή βοήθεια που τους παρείχε το ρημαγμένο κράτος τους, είτε με προμήθεια υλικών είτε με επιστασία τα σπιτάκια του, δίχωρα με σουντρουμά, έσκαψαν βαθιά να βρουν νερό κι έκαναν πηγάδια, έφραξαν τις αυλές τους, ξεχέρσωσαν μποζαλίκια και τσαΐρια, έσκαψαν, όργωσαν, καλλιέργησαν και παρήγαγαν αυτά που πάντα ήξεραν: σιτάρι, σίκαλη, βρώμη, σουσάμι, σινάπι, καλαμπόκι, τριφύλλι. Το βαμβάκι κα το λινάρι, απ’ όσο ξέρω, διαδόθηκε μετά τη βουλγαρική κατοχή.
Οι πρώτοι γενάρχες της Πόρπης αρχηγοί ή υπαρχηγοί οικογενειών (κάποιοι ήταν ορφανοί, άλλοι παντρεύτηκαν μετά το 1922) ήταν 60. Οι αριθμοί που τους έδωσε η ΕΑΠ με βάση τις δηλώσεις που έκαναν για να πάρουν ανταλλάξιμα, χρήματα ή περιουσίες, είναι από το 48361 έως το 48420. Αξίζει να τους μνημονεύσουμε. Ήταν δύσκολο για πολλούς λόγους να τους βρω όλους γι’ αυτό η προσπάθεια συνεχίζεται. Αξίζει τον κόπο να τους μνημονεύσουμε:
ΜΑΣΤΑΝΑΡΙΩΤΕΣ
- Αντωνακάκης ή Αντωνίου Κων/νος του Γεωργίου (Κανονικός) 48401
- Αντωνακάκης Χρήστος του Ξανθόπουλου Μαστανάρ 48402Μ
- Αντωνακάκης Χρήστος ή Χρηστάκης του Καρυοφύλλη 48381
- Αντωνακάκη ή Αντωνάκη Σουλτάνα του Παναγιώτη (χήρα) 48413
- Αντωνακάκη Σουλτάνα του Παναγιώτη (χήρα) 48381
- Αντωνακάκη Δημητρούλα του Γεωργίου 48400
- Αντωνακάκης ή Καρυοφύλλης Αδάμ του Χρήστου 48409
- Αντωνακάκης Γεώργιος του Δημητρίου 48408
- Αντωνακάκης Γεώργιος του Στεφάνου ή Θεοφάνους 48383
- Αργυρακάκη Μαριανή γεν. Μαυρουδή Πραφσιώτη Χάσκιοι 48415
- Αργυρακάκης Θωμάς του Αργυρίου 48380
- Αργυρακάκης Κων/νος του Κων/νου 48394
- Αργυρακάκης ή Δεληαργυρίου Χριστόδουλος του Αργυρίου 48391
- Αστράκη Σουλτάνα χήρα Αργύρη 48378
- Βασιλακάκη Παγώνα του Δημητρίου (γεν.Τρ. Αντωνακάκη) 48388
- Βασιλακάκης Δημήτριος του Πασχάλη 48387
- Βασιλακάκης Θεόδωρος του Χρήστου 48405
- Βασιλακάκης Νικόλαος του Πολ. 48370
- Βουλγαράκης Δημήτριος του Πασχάλη 48377Μ
- Βουλγαράκης Πασχάλης του Αν. 48376
- Βουλγαράκης Τριαντάφυλλος του Αν. 48372
- Δεληαργυρίου Μάρθα του Σταύρου 48364
- Δεληαργυρίου Χριστόδουλος του Αργυρίου 48391
- Δουλγεράκης Γεώργιος του Στέργιου (Δουλγερίδης) 48389
- Δουλγεράκης ή Δουλγκέρης Στέργιος του Κων/νου 48390
- Δουλγεράκης Στέργιος (κληρονόμοι) 48414Μ
- Κακαράκη Αικατερίνη χήρα Θεολόγου 48365
- Καρυοφύλλης Απόστολος του Καρυοφύλλη 48384
- Καρυοφύλλης ή Αντωνακάκης Αδάμ του Χρήστου 48409
- Κουτσοδεμάκης Μαυρουδής του Κων/νου 48404
- Κουτσοδημάκης Ηλίας του Καρυοφύλλη 48407
- Κωνστανταράκης ήΚωνσταντάρας Μαυρουδής του Γεωργίου 48397
- Ξενάκης Γεώργιος του Κων/νου 48361Α
- Ορλάκη Μαρία χήρα Δημητρίου
- Ουρλάκη Κυριακή του Δημητρίου 48361Α
- Ουρλάκης Ιωάννης του Αντωνίου 48361Β
- Ουρλάκης Σταύρος του Κυρ. 48363
- Παιδαράκη Βαγιανή χήρα του Στεφάνου 48361
- Παρασχάκης Θεόδωρος του Ευστρατίου 48371
- Παρασχάκης Ζήσης του Άστρου. 49362
- Πεδαράκη Βαίνα του Αναγνώστη 48393
- Πεδαράκη Ζαχαρένια χήρα του Αθανασίου 48379
- Πεδαράκη Μαρία του Σταύρου 48366
- Πεδαράκη Μελαδίτσα χήρα 48374
- Πεδαράκης Αναγνώστης του Κυριαζή 48392
- Πεδαράκης Δημήτριος του Ζήση 48368
- Πεδαράκης Ηλίας του Θεοδοσίου 48373
- Πεδαράκης Ιωάννης του Σταύρου 48367Μ
- Πεδαράκης Μανούσος του Στεργ. 48411
- Πεδαράκης Στέργιος του Αδάμ 48410
- Τσονάκης Παράσχος του Σταύρου 48403
porpiotis.com 