από δημοσιεύσεις στο Facebook

11 Ιανουαρίου 2023- Το Δημοψήφισμα του 1974

Με αφορμή το θάνατο του πρώην βασιλιά Κωνσταντίνου, ας δούμε τι ψήφισαν οι Πορπιώτες στο Δημοψήφισμα που έγινε στις 8 Δεκεμβρίου 1974, με το οποίο το 70% των Ελλήνων μετέτρεψε τη Βασιλευόμενη Δημοκρατία σε Προεδρευόμενη κι έκανε τον Κωνσταντίνο από Βασιλιά τέως… Στην Πόρπη ψήφισαν 351 συγχωριανοί, 224 υπέρ του βασιλιά (ποσοστό σχεδόν 64%) και 127 κατά (ποσοστό σχεδόν 36%). Υπόψη ότι στις εκλογές αυτές μόνο στους νομούς Λακωνίας και Ροδόπης το ποσοστό υπέρ του βασιλιά ήταν πάνω από 50%. Για τη Ροδόπη το υψηλό ποσοστό βασιλοφρόνων αποδόθηκε στις ψήφους των Μουσουλμάνων και των Σαρακατσάνων (γι’ αυτό και στη φωτογραφία δίπλα στα εκλογικά τμήματα αναφέρεται σε ποια χωριά ψήφισαν Σαρακατσάνοι). (Η φωτογραφία προέρχεται από ανάρτηση του έγκριτου συμπολίτη μας Κώστα Κατσιμίγα).

31 Δεκεμβρίου 2022- Απολογισμός της χρονιάς

Τελευταία μέρα του χρόνου σήμερα, ημέρα απολογισμών και προβληματισμού. Η Στατιστική αρχή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της απογραφής του 2021. Ο πληθυσμός του Ν. Ροδόπης μειώθηκε κατά 10.000 από το 2011. Στην Πόρπη είναι ακόμη πιο θλιβερός ο απολογισμός: φέτος απουσιάζουν γεννήσεις και βαπτίσεις. Δεκαπέντε συγχωριανοί μάς αποχαιρέτησαν, δεκατρείς από αυτούς ήταν μόνιμοι κάτοικοι Πόρπης, με αποτέλεσμα ο μόνιμος αριθμός κατοίκων στο Χριστιανικό τομέα να μην ξεπερνά τα 110-120 άτομα σήμερα. Αυτό που, κατά τη γνώμη μου, είναι το πιο εντυπωσιακό σ’ αυτήν τη μακάβρια στατιστική είναι πως πολύ συχνά φεύγουν από τη ζωή ζευγάρια, πολύ κοντά ο ένας με τον άλλο (πρόσφατα παραδείγματα τα ζεύγη Γιώργου- Παναγιώτας Μπεγιάζη, Πασχάλη -Βαγγελιώς Δουλγεράκη, Γιάννη -Κατίνας Δόντσου, Μπάμπη- Στέλλας Αστράκη, Μανώλη- Αθανασίας Πασσαρή), απόδειξη του πόσο σημαντικό πράγμα είναι η συνύπαρξη, η συμβίωση, η παρέα και η ψυχολογική κατάσταση. Ας φροντίσουμε, φίλοι μου, για όλα αυτά. Ένας καφές, μια επίσκεψη, μια καλημέρα, ένα τηλεφώνημα αλλάζουν πολλές φορές όχι μόνο τη μέρα αλλά και τη ζωή.

Καλή χρονιά σε όλους!!!

21 Οκτωβρίου 2022- Πορπιώτης εγκλωβισμένος στην Ουκρανία

Συγχωριανός μας ζει εδώ και 16 χρόνια στην εμπόλεμη περιοχή του Ντόνετσκ της Ουκρανίας, που είναι υπό Ρωσική πλέον κατοχή. Πρόκειται για τον Βαγγέλη Παννά, δευτερότοκο γιο της συγχωριανής μας Διαμαντούλας Μαστοράκη, από τον πρώτο της γάμο. Το θέμα ανέδειξαν γνωστοί του Βαγγέλη και η εφημερίδα ΧΡΟΝΟΣ. Η κατάσταση είναι δραματική, λέει ο ίδιος σε ρεπορτάζ της εφημερίδας, ζητώντας βοήθεια.

18 Μαίου 2022- Μπάμπης Αστράκης

Στο πιο κεντρικό σημείο της Θεσσαλονίκης, στην Καμάρα, πάνω στην Εγνατία, ανάμεσα στα Πανεπιστήμια και στην Αριστοτέλους, σχετικά κοντά στην παραλιακή ζώνη και στη Ροτόντα λειτουργούσε για πολλά χρόνια το καφενείο «η Κομοτηνή». Κέντρο αναφοράς για όλους σχεδόν τους Κομοτηναίους αλλά πολύ περισσότερο για τους Πορπιώτες που για κάποιο λόγο βρίσκονταν στη Θεσσαλονίκη. Άλλοι για σπουδές, άλλοι για γιατρούς, άλλοι για την Έκθεση, άλλοι για επισκέψεις σε συγγενείς, άλλοι διερχόμενοι έβρισκαν πάντα εκεί ένα φιλόξενο στέκι. Σε μια εποχή που σπάνιζαν κι ήταν πανάκριβα τα τηλέφωνα κι οι τηλεοράσεις, που δεν υπήρχαν κινητά, ούτε ΑΤΜ και η επικοινωνία ήταν δύσκολη, τότε που ένα γράμμα ή μια επιταγή ήθελε τουλάχιστον μια βδομάδα για να φτάσει στον παραλήπτη της, το καφενείο του Μπάμπη και της Στέλλας ήταν για πολλούς δεύτερο σπίτι. Πορπιώτες κι οι δυο τους και μάλιστα γείτονες, παρά τις φαινομενικές διαφορές τους ήταν ένα ταιριαστό κι αγαπημένο ζευγάρι. Ο κ. Μπάμπης πάντα άψογος στην εμφάνιση, με κάτασπρη ποδιά, καθαρός και περιποιημένος, ακούραστος και συνεχώς όρθιος, με εκπληκτική ζωντάνια έφηβου, «αλώνιζε» την περιοχή με το δίσκο του, γνώριζε υπηρεσίες, γιατρούς, δικηγόρους, εμπόρους. Ήταν κατά κάποιον τρόπο ο συμβουλάτορας και ο προστάτης για μας αλλά και στήριγμα σε δύσκολες στιγμές. Η κ. Στέλλα, πάλι, ήταν σαφώς πιο χαμηλών τόνων. Αθόρυβη, σεμνή και διακριτική, μιλούσε αργά με εμφανώς Θρακιώτικη προφορά και δέσποζε στο εσωτερικό του καφενείου, καθώς ετοίμαζε τους καφέδες, τα αναψυκτικά και τα ουζάκια. Σε δύσκολες ώρες τηγάνιζε αυγά μάτια, συνοδευόμενα με μπόλικο ψωμί, προσπαθώντας να μας χορτάσει. Πάντα με χαμόγελο, πάντα με κατανόηση, πάντα με υπομονή. Σαν να ήταν η μάνα μας…

Σήμερα έμαθα πως η κ. Στέλλα δεν είναι πια μαζί μας. Έφυγε για το αιώνιο ταξίδι. Μακάρι όσα έκανε να τα «βρει μπροστά» της. Μπάμπη και Σάκη, συλλυπητήρια θερμά…

Ο πέρα μαχαλάς. Κάποτε ήταν χωμάτινος και λασπωμένος αλλά γεμάτος παιδιά, που έπαιζαν, έτρεχαν, κρύβονταν. Όταν δόθηκαν τα οικόπεδα στους προσφυγες στο δρόμο αυτόν υπήρχαν τα σπίτια του Κωσταντή Αντωνακάκη, του Θαν. Αστράκη, του Αρχ. Κακαράκη, του Θ. Αργυρακάκη και Δημ. Κουρντόγλου, του Γ. Κουμανίδη. Απέναντι τα σπίτια του Αδάμ Αντωνακάκη, του Ηλία Παιδαράκη, του Δρακάκη, του Δημ. Ουρλάκη (αν τα θυμάμαι καλά, γιατί δεν ήταν η γειτονιά μου). Σήμερα παραμένει από τους πλέον κατοικημένους δρόμους του χωριού μας που αδειάζει αλλά -δυστυχώς- λείπουν οι παιδικές φωνές. Οι περισσότεροι απόγονοι της παλιάς γειτονιάς έχουν σκορπίσει: στη Γερμανία, στη Θεσσαλονίκη, στην Κομοτηνή κι αλλού. ΥΓ. Τη φωτογραφία αυτήν την αφιερώνω σε μια μακρινή συγχωριανή μας, που έζησε λίγα χρόνια στο χωριό, τα περισσσότερα στη Γερμανία και τώρα ζει στην άλλη άκρη της Ελλάδας, στη Θεσπρωτία. Μας θυμάται με νοσταλγία και μου έστειλε τις υπόλοιπες φωτογραφίες. Ευχαριστούμε Aleka Nani!

6 Απριλίου 2021

6 Απριλίου σήμερα, επέτειος δυο θλιβερών γεγονότων. 6 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εντελώς άδικα, αναίτια και χωρίς καμιά πρόκληση επιτίθενται στο οχυρό της Νυμφαίας στα Ελληνο- βουλγαρικά σύνορα, όπου δίνεται απελπισμένος αγώνας, να αντιμετωπιστεί ένας σαφώς υπέρτερος εχθρός. 6 Απριλίου 1914 είναι και η επέτειος του λεγόμενου «Μαύρου Πάσχα»». Οι Θρακιώτες της Αν. Θράκης δέχονται κύματα επιθέσεων στα χωριά τους, από άτακτους τσέτες, κοινούς κακοποιούς, εγκληματίες και βασιβουζούκους, την ίδια ώρα που οι επίσημες οθωμανικές αρχές κάνουν τα «στραβά μάτια» ή και ενθαρρύνουν φανερά την εγκληματική δράση τους. Σκοπό έχουν να τους διώξουν από την πατρίδα τους. Ένας από τους στόχους τους ήταν οι εκκλησίες που καταστρέφονται είτε με πυρκαγιές είτε με τους κασμάδες. Στη φωτογραφία ένα απόσπασμα από ιστορικό κατάλογο που γράφει ποιες εκκλησίες καταστράφηκαν. Σε κίτρινο πλαίσιο είναι και η εκκλησία των Μασταναριωτών παππούδων μας. Ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και είχε χτιστεί το 1863. ΥΓ. Συνήθως οι πρόσφυγες έδιναν στο ναό του νέου χωριού τους το όνομα του παλιού τους ναού. Απορώ, γιατί άραγε ο ναός της Πόρπης αφιερώθηκε στον Άγιο Γεώργιο κι όχι στον Άγιο Ιωάννη!

Το ότι οι Πορπιωτες είναι άνθρωποι της τέχνης και της δημιουργίας είναι γνωστό!!!!Ο Stavros Papadopoulo έχει εκδώση το πρώτο του βιβλίο με ποιήματα και μικρές ιστορίες με τίτλο «Ταξίδια στο ηλιοβασίλεμα»!!!!! Σταύρε σου εύχομαι να είναι καλοτάξιδο!!! Όποιος θέλει να ταξιδέψει σε κόσμους ερωτικούς και ρομαντικούς δεν έχει παρά να επικοινωνήσει διαδικτυακά με τον συγγραφέα για να προμηθευτεί το βιβλίο. Ας στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια του συγχωριανου μας και είμαι σίγουρος ότι θα ευχαριστήθουμε το «ταξίδι»!!!

Μια πολύ παλιά (γύρω στο 1965) αλλά όμορφη φωτο, για την οποία μόνο υποθέσεις μπορώ να κάνω. Όποιος γνωρίζει πιο πολλά ας μας πει για τις σχέσεις ανάμεσα στα εικονιζόμενα πρόσωπα. Σε σπίτι, μάλλον του Σταύρου Παιδαράκη (Μαναβάκης ήταν το παρατσούκλι του, που δεν ήταν ακριβώς παρατσούκλι αλλά το επίθετο της μητέρας του Ζαχαρένιας), που είναι δίπλα στον παπα- Μιχάλη. Πιο δεξιά είναι ο Δημήτρης Μανωλακάκης και δίπλα του ο Θανάσης Παιδαράκης, αδερφός του Σταύρου (ο πατέρας του Αντώνη, που είχαν το καφενείο Βυζάντιο στην Κομοτηνή) μάλλον με τη σύζυγό του Ξενούλα. Οι μικροί της φωτο είναι, μάλλον, ο Αντώνης στη μέση κι ο Στέφανος Παιδαράκης. Δεξιά φαίνεται λίγο ο Σταύρος Λιάκος, γείτονας και συμπέθερος του οικοδεσπότη. Συνηθιζόταν παλιά να μαζεύονται, συνήθως Κυριακή, μετά την Εκκλησία σε κάποιο σπίτι για κάποιο λόγο (ονομαστική γιορτή, βαφτίσια, ευχέλαια κλπ) ή και χωρίς ιδιαίτερο λόγο.

20 Μαρτίου 2021 Θανάσης Κιουτσούκης

Ο μικρός Θανάσης Κιουτσούκης, γιος της εκλεκτής συγχωριανής μας Κικής Παιδαράκη, απέσπασε 1ο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Συγγραφής Δοκιμίου που διοργάνωσε το “Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη”, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο του επετειακού έτους “Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020”. ΄Μια διάκριση σπουδαία ασφαλώς, σε Πανελλήνιο επίπεδο μάλιστα, που έχει σχέση με το χωριό μας και μας κάνει περήφανους για την συνέχιση της παράδοσης της Πόρπης στο χώρο των Γραμμάτων. Θανάση, ευχόμαστε να «πετάς ψηλά» πάντα! Συγχαρητήρια στους γονείς, την Κική και το Σταμάτη αλλά και στους συγχωριανούς, τον παππού Στέργιο Παιδαράκη και στη γιαγιά Μαρία Γκουντάκου.

14 Μαρτίου 2021 Αποκριά

Το βράδυ της Αποκριάς γίνονταν μεγάλα νυχτέρια στο σπίτι των γηραιότερων μελών των ευρύτερων οικογενειών. Μαζεύονταν όλοι στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς παιδιά, νύφες, αδέρφια, ξαδέρφια, εγγόνια. Κρεμούσαν σε χαλκά που υπήρχε τότε σε όλα τα ξύλινα ταβάνια ένα λουκούμι ή -ελλείψει αυτού- ένα καθαρισμένο αυγό, δεμένο σε σχοινί. Τα παιδιά έκαναν κύκλο γύρω από το κρεμασμένο λουκούμι ή αυγό, με τα χέρια πίσω, προσπαθώντας να τα δαγκώσουν χωρίς τη βοήθεια των χεριών, ενώ αυτό αιωρούνταν. Ήταν ένα πολύ διασκεδαστικό έθιμο που γλύκαινε την ατμόσφαιρα και δημιουργούσε συνθήκες χαράς και γέλιου. Στο τέλος αποχωρώντας όλοι ζητούσαν συγχώρεση για πιθανές παρεξηγήσεις ή λάθος συμπεριφορές, ώστε η Σαρακοστή να ξεκινήσει χωρίς το βάρος της αμαρτίας, ώστε να αρχίσουν καθαροί την Σαρακοστή. Αυτό ήταν το έθιμο της συγχώρεσης.

Στέφανος Ελευθεράκης 1 Φεβρουαρίου

Όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά… Ιδίως όταν κοιτάς γνωστά τοπία και η ζωγραφιά είναι το χωριό σου! Το όμορφο βίντεο το χρωστάμε στον λεβέντη πιλότο του χωριού μας, τον Σάκη Αντωνακάκη, που, αφού εκπαιδεύτηκε ως Ίκαρος κι έγραψε πολλές ώρες πτήσης με αεροπλάνα της πολεμικής μας αεροπορίας, εκπαιδεύει πλέον νέους χειριστές αεροσκαφών της πολιτικής αεροπορίας. Στο βίντεο φαίνεται όλη η περιοχή, από την Μολυβωτή και τη λίμνη Μητρικού ως την Πόρπη και ξανά στροφή προς το Θρακικό πέλαγος. Ας πετάξουμε, λοιπόν, μαζί με τον Σάκη!

Στέφανος Ελευθεράκης 4 Ιουλίου  «Κολχικό¨«

Παρουσιάζεται τελευταία ως ένα θαυματουργό φάρμακο που μπορεί να αντισταθεί στον κορονοϊό, λέγεται Κολχικό και η θαυματουργή του ουσία Κολχικίνη. Το όνομα του προέρχεται από την Κολχίδα της Μαύρης θάλασσας, τη σημερινή Γεωργία. Η Μήδεια κόρη του βασιλιά της Κολχίδας, κακιασμένη μάγισσα, έμαθε τα κόλπα από τη θεία της Κίρκη, έφερε λέει η μυθολογία το φυτό στην Ελλάδα και δηλητηρίασε ουκ ολίγους με το φυτό αυτό. Αν κάνετε καμιά βόλτα στο λόφο ή και σε χαντάκια ανάμεσα σε χωράφια μπορεί να το συναντήσετε. Είναι ένα από τα πρώτα φυτά που ανθίζουν, πριν καν μπει το φθινόπωρο. Πανέμορφο αλλά και πολύ δηλητηριώδες φυτό μεγαλώνει κυρίως σε υγρά μέρη, σε λιβάδια και ξέφωτα από δάση. Η δηλητηρίαση από αυτό το φυτό μοιάζει με την δηλητηρίαση από αρσενικό (γι’ αυτό και ονομάστηκε «φυτικό αρσενικό»), πράγμα που γνωρίζουν καλά οι αγελάδες κι αποφεύγουν να φάνε αυτό το καταραμένο φαρμακερό λουλούδι.

Στέφανος Ελευθεράκης 4 Ιουλίου  Γάμος Ζήση Αστράκη

Φωτογραφία ρετρό: Τον γάμο αυτόν τον θυμάμαι πολύ καλά, γιατί είχα μια προσωπική εμπειρία, πολύ τραυματική. Καθώς έφευγε άδειο το τρακτέρ με την πλατφόρμα που μετέφερε τα προικιά της νύφης Λαμπρινής Κεραμιτσή από τους μακρινούς -τότε – Ασώματους από το σπίτι του γαμπρού Ζήση Αστράκη, πιάστηκα από το πίσω μέρος της πλατφόρμας και ταξίδευα όρθιος πατώντας στο σκαλοπατάκι πίσω, διασχίζοντας θριαμβευτικά όλη την Πόρπη. Το ταξίδι ήταν μαγευτικό στην αρχή, όταν το τρακτέρ πήγαινε αργά. Όταν όμως πέρασε την ανηφόρα της κεντρικής πλατείας κι άρχισε να κατηφορίζει το δρόμο προς την Καλλίστη, εκεί όπου είναι και το σπίτι μας κι έπρεπε να πηδήξω (για να μην φτάσω στους Ασώματους), η ταχύτητα ήταν μεγάλη. Δεν ήξερα τότε το νόμο της αδράνειας του Νεύτωνα («Κάθε αντικείμενο διατηρεί την κίνησή του …) Πήδηξα μεν, «σκοτώθηκα» δε…. κοντεύοντας να γίνω ο ίδιος ασώματος. Ο γάμος έγινε στην Πόρπη στις 2 Μαϊου 1965. Κουμπάροι ήταν το ζεύγος Χρήστου και Δημητρούλας Βασιλακάκη, που φαίνονται στη φωτο πίσω από τους νεόνυμφους, ενώ μπροστά είναι οι κόρες τους Στέλλα και Μαγδαληνή. Δίπλα τους είναι οι γονείς του γαμπρού, ο μπαρμπα Θανάσης κι η Μενέξω. Παράγαμπρος ο Θανάσης (Παπουλιάς) Παιδαράκης και παράνυφη κάποια φίλη της νύφης. Διακρίνονται ακόμη, αριστερά δίπλα στο γαμπρό η αδερφή του γαμπρού Αθανασία (Λιάκου σήμερα, τότε ανύπαντρη) και δεξιά η Ευαγγελία κι η Ξενούλα Παιδαράκη και η Μαριάνθη (Ελευθεράκη τώρα, ανύπαντρη τότε).

Στέφανος Ελευθεράκης 18 Αυγούστου  «μπρόκοτα»

ΚΟΥΙΖ: Αύγουστε, καλέ μου μήνα, να ΄ σουν δυο φορές τον χρόνο… Δεν είναι μόνο ο μήνας των διακοπών και των μπάνιων του λαού, με τα δυο φεγγάρια και την ωραία πανσέληνο αλλά και τις παχιές μύγες. Δεν είναι μόνο ο μήνας της Παναγιάς και των πανηγυριών. Ούτε είναι μόνο ο μήνας της μαρμελάδας, της σάλτσας και του κολιού (κάθε πράγμα στον καιρό του και τον Αύγουστο ο κολιός). Δεν είναι μόνο ο μήνας με τα καρπούζια, τα πεπόνια, τα σύκα, τα αχλάδια, τα ροδάκινα και τα σταφύλια του. Ανάμεσα στα πολλά του φρούτα είναι κι αυτό της φωτογραφίας. Κιτρινωπό, με στενόμακρα κουκούτσια και με ιδιαίτερη, ξεχωριστή γεύση. Μας θυμίζει έντονα τα Καλοκαίρια στο χωριό, τότε που ένα σεβαστό μέρος του Καλοκαιριού το περνούσαμε πάνω σε δέντρα. Τα πράβεστα είναι λίγο πιο μικρά, πιο γλυκά και πιο στρογγυλά από τα μπρόκοτα, όπως σωστά μας πληροφόρησε ο φίλος Kostas Mpegz (μάλλον είναι παραλλαγή από διασταύρωση κορομηλιάς και δαμασκηνιάς) Η Βικιπαίδεια γράφει για την Πραουστιά ότι είναι δέντρο που ευδοκιμεί στη Θράκη κι ιδιαίτερα στη Ροδόπη. Καιρός να αναδείξουμε τη «Μπροκοτιά» σε δέντρο που ευδοκιμεί στην Πόρπη! (Δεν έχω ακούσει σε άλλο μέρος τη λέξη μπρόκοτο παρά μόνο στην Πόρπη)

Στέφανος Ελευθεράκης 30 Αυγούστου  · Ζαφειρώ Χατζηφωτίου

Έθελξε, για να μην πω πως έλαμψε, με την παρουσία της η Ζαφειρώ Χατζηφωτίου, το Σαββατόβραδο, μπροστά στο αναπαλαιωμένο Βυζαντινό τείχος, στην αυλή του 1ου Δημοτικού. Η παράσταση ήταν ένα ταξίδι της Ελληνικής Μουσικής μέσα στο χρόνο, από την αρχαία Μουσική ως σήμερα κι εμείς ως Θρακιώτες, συμπατριώτες του Ορφέα και του Διόνυσου, τα εκτιμούμε αυτά τα πράγματα. Γιατί τα γράφω όλα αυτά και τι σχέση έχουν με την Πόρπη; Ακούστε: Η Ζαφειρώ γεννήθηκε στον Καναδά, μεγάλωσε στους Βουρλιώτες της Σάμου, σπούδασε ζει και δραστηριοποιείται στην Αθήνα, είναι διακεκριμένη καθηγήτρια Μουσικής και υψίφωνος. Έχει όμως και στενή συγγενική σχέση με την οικογένεια Γκαράνη. Είναι εγγονή του αδερφού της γιαγιάς Γκαράναινας, της Παναγιώτας Γκαράνη – Χατζηφωτίου κι ήρθε πρώτη φορά στην πόλη μας. Η οικογένεια της Ζαφειρώς χωρίστηκε το 1922 στη Μ.Α. καταστροφή. Η οικογένεια της Ζαφειρώς έμεινε στη Σάμο, όπου αρχικά ο παππούς της Ευάγγελος είχε αραμπά και σύνδεσε το χωριό του με το Βαθύ, την πρωτεύουσα. Το 1924 ο αραμπάς έγινε λεωφορείο, από τα πρώτα του νησιού κι εντάχθηκε στο ΚΤΕΛ Σάμου. Σήμερα, ο αδερφός της Ζαφειρώς Ευάγγελος είναι Πρόεδρος του ΚΤΕΛ Σάμου, πολύ γνωστός στο νησί. Η Ζαφειρώ γνωρίστηκε για πρώτη φορά με το Πορπιώτικο αλλά και το εκ Νέου Ιωνικού Γκαρανέικο, που δικαίως καμαρώνει για το εκλεκτό του μέλος!!!

10 Οκτωβρίου στις 5:35 μ.μ. Στέφανος Ελευθεράκης «Μπάμπου, δώσι στια..»

Τι κι αν τους χωρίζουν 85 και βάλε χρόνια! Το αθώο Θρακιώτικο παιχνίδι των γιαγιάδων με τα εγγονάκια τους συνεχίζεται. Απλώνει τα τρεμάμενα ροζιασμένα της χέρια η γιαγιά, ενώνει τις άκρες των δαχτύλων αντικρυστά, σχηματίζοντας κάτι σαν φωλιά που περιέχει κάτι κρυφό μέσα της. «Μπάμπου, δώσι στια..» (στια είναι η φωτιά, από την αρχαία λέξη εστία, παρακαλώ), ζητά το εγγόνι ακουμπώντας το χεράκι του στο κάτω μέρος μιας ιδιότυπης σκάλας, που σχηματίζουν τα δάκτυλα της γιαγιάς. «Κόμα πάν’», απαντά η γιαγιά. Όταν φτάνει το χεράκι στην κορυφή και πρέπει να μπει στο εσωτερικό της χούφτας, ρωτά το εγγονάκι δύσπιστα: «Που’ νι τα σκλιά σ’» «Τα’ δωσα ψουμί κι τυρί κι έφυγαν, μπε μέσα». Ξεθαρρεμένο το παιδάκι βάζει το χεράκι του τότε μέσα στις χούφτες της γιαγιάς, που λέγοντας ψέματα πως λείπουν τα σκυλιά, εγκλωβίζει το αθώο παιδικό χεράκι, κάνοντας πως τ’ άρπαξαν τάχα τα σκυλιά. Ένα παιχνίδι ψέματος κι αλήθειας, παραπλάνησης και εγκλωβισμού, εξαπάτησης και παγίδευσης. Σαν το παιχνίδι της ζωής, που πρέπει να το μαθαίνουμε στα αθώα παιδάκια, λέγοντας ψέματα πολλές φορές…

9 Οκτωβρίου στις 10:26 π.μ.  Στέφανος Ελευθεράκης » τετράδιο των μέτρων«

· Αυστηρός, βλοσυρός και πεισματάρης έως ξεροκέφαλος ο γερο Καραμανλής έλεγε χαριτολογώντας κάποτε στον Κυριακίδη, ένα σπουδαίο Σαλονικιό φωτογράφο. «Μόνο σε σένα κάθομαι προσοχή, σε κανέναν άλλον, ούτε στο βασιλιά!» Αλλά κι ο ίδιος ο βασιλιάς κάθονταν προσοχή μόνο στο ράφτη του, όπως προσοχή κάθονταν κι οι πελάτες του ραφείου μας. «Έλα, να σου πάρω τα μέτρα», τους έλεγε ο πατέρας μου ο ράφτης. Κι οι πελάτες στεκόταν προσοχή μπροστά του, μην τυχόν και δεν παρθούν τα σωστά μέτρα και δεν βγει το σωστό ρούχο. Το οποίο ρούχο, για να πω την πάσα αλήθεια, πάντα έβγαινε πιο φαρδύ και πιο μακρύ από το κανονικό. Φοβόταν ο ράφτης μην παχύνει ή μην ψηλώσει ο πελάτης και του μικρύνει το ρούχο, οπότε «έπαιρνε τα μέτρα» του. Ακριβά τα υφάσματα τότε. Πρόσθετε αυθαίρετα λίγους πόντους παραπάνω στο μέτρημα, άφηνε και μπόλικα περιθώρια για μελλοντικό φάρδεμα και το ρούχο, ραμμένο πάντα με κλωστή «Πεταλούδα Ντεμισέ», έπαιρνε το δρόμο της αιωνιότητας. Όπως το δρόμο της αιωνιότητας πήρε και το «τετράδιο των μέτρων». Ένα παράξενο τετράδιο στο ράφι του πάγκου του ραφείου, εκεί όπου έκοβε ο ράφτης το ύφασμα. Δεν ήταν καθόλου εύκολο να κόψεις σωστά το ύφασμα. Ήθελε πολύπλοκους μαθηματικούς σχεδιασμούς, ώστε να αξιοποιηθεί σωστά το ύφασμα. Αν κοβόταν λάθος, αχρηστεύονταν. Το τετράδιο διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Στενόμακρο, σαν τα παντελόνια που όριζε τις διαστάσεις τους. Τόσο μήκος, τόσο περιφέρεια, τόσο καβάλο… Πάνω του καταμετρήθηκαν οι διαστάσεις των πιο πολλών κατοίκων του χωριού αλλά και των περιχώρων. Ένα τετράδιο που δείχνει σήμερα τα «μέτρα» των πατεράδων και των παππούδων μας. Αρκεί ν’ αφαιρέσουμε λίγους πόντους …

26 Οκτωβρίου στις 12:59 μ.μ.  Στέφανος Ελευθεράκης «Παρασκευάς Μυλωνάς«

Τον παππού Παρασκευά Μυλωνά είχα την τύχη να τον γνωρίσω ως φίλος των παιδιών του, επισκέπτης στο σπίτι του στον Ίασμο. Με στοιχειώδη μόρφωση αλλά με δίψα για μάθηση είχε την εκτίμηση και τον σεβασμό όλων. Χαμηλών τόνων, διακριτικός, σοβαρός κι ευθυτενής λεβεντόγερος 80άρης καθόταν συνήθως στην άκρη του καναπέ χωρίς να πολυπαρεμβαίνει στις συζητήσεις των νεότερων. Ήταν και λιγομίλητος άλλωστε. Όταν όμως, τέτοιες μέρες κυρίως, που βγαίνει -και δοκιμάζεται- η καινούρια παραγωγή του Γιασικιώτικου τσίπουρου, του ζητούσαμε να μας αφηγηθεί παλιές ιστορίες άλλαζε. Γίνονταν χείμαρρος, άστραφτε το βλέμμα του κι άπλωνε μπροστά μας την ιστορία του, που ήταν κι η Ιστορία της Ελλάδας του ’40. Με ονόματα, με λεπτομέρειες θαυμαστές. «Φτάνει, Παρασκευά, τα κούρασες τα παιδιά», τον μάλωνε γλυκά η κυρά Αναστασία, που ένας Θεός ξέρει πόσες φορές είχε ακούσει τις ιστορίες του! Η ζωή του σαν παραμύθι. Φαντάρος 21 χρονών το 1940, πολέμησε, όπως όλοι άλλωστε τότε οι Κομοτηναίοι, με τη σημαία του 29ου Συντάγματος. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες, ώσπου τραυματίσθηκε και πιάστηκε αιχμάλωτος από του Ιταλούς και μεταφέρθηκε στην Ιταλία. Μετά κάποιο καιρό δραπέτευσε, πέρασε στην Ελβετία με τα πόδια και γύρισε πάλι μέσω Ιταλίας στην Ελλάδα. Στη συνέχεια ολοκληρώνει τη θητεία του κι απολύεται. Συλλαμβάνεται την περίοδο του Εμφυλίου από τους αντάρτες και τον αναγκάζουν να τους ακολουθήσει στις επιχειρήσεις τους. Με την πρώτη ευκαιρία παραδίνεται, χωρίς να έχε ρίξει τουφεκιά. Δείχνει μάλιστα το τουφέκι του στο στρατιώτη, ότι ήταν άκαπνο. Περνά στρατοδικείο. Ο επικεφαλής του τμήματος που παραδόθηκε, προφανώς για να κάνει τον ήρωα, γράφει στην έκθεσή του ότι τον έπιασαν σε μάχη, να πολεμά. Αντίθετα ο στρατιώτης στον οποίο παραδόθηκε βεβαιώνει ότι παραδόθηκε, χωρίς να έχει ρίξει μια σφαίρα. Όλο το χωριό ήλθε να βοηθήσει στο Στρατοδικείο. Δεν τον πίστεψαν. Ισόβια. Άντε τώρα φυλακή από τους Έλληνες, δήθεν κομμουνιστής, αυτός που επί 32 μήνες τους πολεμούσε στον Εμφύλιο και 5 χρόνια εκεί στο Αλβανικό, μαζί βέβαια με την αιχμαλωσία του. Πάνω από χρόνο προσπαθούσε να αποδείξει την αθωότητά του. Τελικά τα κατάφερε κι ελευθερώθηκε. Μερικά χρόνια πριν πεθάνει έγραψε, με παρότρυνση του γιού του, τις αναμνήσεις του από τον πόλεμο, την αιχμαλωσία και τις άλλες περιπέτειές του. Τέσσερα τετράδια χειρόγραφα. Σας παρουσιάζω λόγω της επετείου του ΟΧΙ ένα απόσπασμα που το βρήκα συναρπαστικό από τα «απομνημονεύματά» του. Ένα περιστατικό από αυτά που σκαρώνει η ζωή και που το έζησε και το περιγράφει στη γραπτή του αφήγηση. Όταν μετά από μακρόχρονη αιχμαλωσία στον πόλεμο του ’40 στην Ιταλία και την λιποταξία τους στην Ελβετία, μετά τη λήξη του πολέμου φθάνουν επιτέλους στην Αθήνα, μένουν σε έναν στρατώνα προσωρινά μέχρι να μεταφερθούν στα σπίτια τους. Εκκλησιάζονται κάποια Κυριακή εντελώς τυχαία και παρευρίσκονται στο μνημόσυνο ενός παρόντα φίλου τους, αιχμαλώτου κι αυτού, που η δύστυχη μάνα του θεωρεί νεκρό. Δείτε πώς περιγράφει το γεγονός, λιτά, παραστατικά κι αληθινά. «Μείναμε μια εβδομάδα στην Αθήνα. Την πρώτη Κυριακή πεντέξι παιδιά από το στρατωνισμό μας πήγαμε σε μια κοντινή εκκλησία, ανάψαμε κεριά και καθίσαμε στη λειτουργία. Ήταν μαζί μας κι ένα παιδί από την Αθήνα που στα χρόνια της αιχμαλωσίας δεν κατάφερε να επικοινωνήσει με τους δικούς του. Πιάστηκε αιχμάλωτος στην Αλβανία. Είχε πατέρα, μητέρα και μια αδερφούλα. Σπίτι δικό τους δεν είχαν, τον καιρό της Κατοχής μετακόμισαν αλλού και χάθηκαν τα ίχνη τους. Έστελνε γράμμα, όπως κι όλοι μας, αλλά απάντηση καμιά πέντε χρόνια. Έτυχε, λοιπόν, σ’ αυτή την εκκλησία να βρίσκεται η μητέρα του κι η αδερφή του, τον πατέρα του τον είχαν σκοτώσει οι Γερμανοί. Αυτή η μάνα έκανε κάθε χρόνο μνημόσυνο το γιο της, γιατί νόμιζε πως ήταν σκοτωμένος στην Αλβανία. Ήρθε η ώρα να διαβάσει ο παπάς το κόλλυβο. Ψέλνοντας λέει, συγχώρησον τον δούλον σου Κων/νο. Η μάνα του άρχισε τα κλάματα, αχ παιδάκι μου, σε ποια χαράδρα, σε ποια βουνά κυλιούνται τα κόκαλά σου. Τον βλέπουμε ξαφνικά ανήσυχο. Γνώρισε έναν συγγενή του, σπρώχνει το πλήθος, προχωράει, βλέπει τη μάνα του, Μάνα, εδώ είμαι ζωντανός. Το τι έγινε, ένας Θεός ξέρει! Αλλού ο δίσκος, αλλού ο παπάς, να βλέπεις τη μάνα ν’ αγκαλιάζει το γιο της, στη άλλη πλευρά την αδερφούλα, τους συγγενείς αλλά και ξένους «ανθρώπους να κλαίνε, να κάνουν το σταυρό τους, να κάθονται παγωμένοι, ν’ αγκαλιάζουν οι δικοί του εμάς, να μας φιλούν που είμασταν τόσα χρόνια μαζί, να μας εύχονται να μας δουν κι εμάς γερούς οι μανάδες μας. Μας πήραν στα σπίτια τους. Μας φίλεψαν κι έκλαιγαν που ένας χαμένος βρέθηκε ύστερα από πέντε χρόνια. Τους αποχαιρετήσαμε και φύγαμε για το στρατωνισμό μας».